احتمال ثابت‌شدن مکان برگزاری المپیک درسال‌های آینده

روزنامه ایران: هر چهار سال یکبار بهترین بهترین‌ها در رشته‌های مختلف ورزشی از سراسر جهان گرد هم می‌آیند و در مسابقات المپیک با یکدیگر رقابت می‌کنند. این اتفاق که از آن به عنوان بزرگترین رویداد ورزشی یاد می‌شود، هر بار در یکی از شهرهای دنیا برگزار می‌شود و این بار ریودوژانیرو برزیل میزبان مسابقات المپیک تابستانی 2016 شده است. ولی این طور که رسانه‌های خبری می‌گویند، ساکنان شهرهای میزبان برای مسابقات المپیک بخصوص ریو چندان از این اتفاق راضی نیستند و معتقدند که دولت با سرمایه‌گذاری‌های فراوان برای میزبانی از المپیک، از آنها غافل می‌شود. مسابقات المپیک 2016 روزهای پایانی خود را پشت‌سر می‌گذارد و با وجود این شهر ریو که در منطقه امریکای جنوبی واقع شده است هنوز هم در بخش امنیت، زیرساخت و کیفیت آب آشامیدنی مشکل دارد. این مشکلات به قدری جدی است که چند روز قبل «رایان لوچت» به همراه سه شناگر دیگر امریکایی با تیراندازی ربوده شدند و پلیس برزیل که همه پیش‌بینی‌های لازم را انجام داده بود، نتوانست جلوی آن را بگیرد. این مشکلات باعث شد بار دیگر این سؤال مهم مطرح شود که: آیا مسابقات جهانی المپیک باید یک مکان ثابت داشته باشد؟ شهرهای میزبان برای کشورهایی که میزبانی مسابقات المپیک را قبول می‌کنند یک فرصت بسیار مناسب ایجاد می‌شود تا بتوانند فرهنگ خود را به جهانیان معرفی کنند و البته در کنار آن، با برنامه‌ریزی دقیق به درآمدهای مالی قابل ملاحظه برسند. کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) برای آنکه یک شهر را به عنوان میزبان مسابقات انتخاب کند فرآیندهای پیچیده‌ای را پشت‌سر می‌گذارد و در نهایت از مدیران شهر میزبان می‌خواهد برای برگزاری بازی‌ها خود را با استانداردهای جهانی سازگار کنند. بنابراین، هر چهار سال یکبار یکی از شهرهای جهان مجبور است تمام بخش‌های مختلف خود را بازسازی کند تا با قرار گرفتن در شرایط مناسب، میزبانی مسابقات را به بهترین شکل در اختیار بگیرد. اینکه مدیران یک شهر حاضر می‌شوند میزبانی اتفاق بزرگی مانند المپیک را برعهده بگیرند و میلیاردها دلار در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند به دلیل آن است که پیش‌بینی می‌شود پس از برگزاری مسابقات، بیشتر از پول‌های خرج شده درآمدزایی شود. با وجود این همیشه اتفاقات آن طور که به نظر می‌رسد پیش نمی‌رود و شهرهایی که میزبانی مسابقات المپیک را عهده‌دار می‌شوند، با اتمام بازی‌ها مشکلات مالی فراوان را پیش‌روی خود می‌بینند. تعیین یک مکان ثابت از زمان آغاز مسابقات المپیک تابستانی 2016 ریو مشکلات مختلفی در این شهر دیده شد. شیوع پشه زیکا، سبز شدن آب استخرهای مخصوص مسابقات شنا، تغییر برنامه‌ریزی بازی‌های شنا به دلیل اشتباه راننده اتوبوسی که ورزشکاران را به استادیوم می‌برد، تیراندازی و ربودن ورزشکاران امریکایی و… مشکلاتی بود که شهر ریو در جریان برگزاری این دوره از بازی‌های المپیک پیش‌روی خود دید و با وجود برنامه‌ریزی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های فراوان، هر روز یک مشکل تازه گزارش شد. این جریانات کمیته بین‌المللی المپیک را مجبور کرد بار دیگر این مسأله را جدی‌تر بررسی کند که مسابقات المپیک هر چهار سال یکبار در یک محل ثابت برگزار شود. این طور که رسانه‌های خبری اعلام می‌کنند، معترضان به مسابقات المپیک زمستانی 2014 سوچی روسیه و مسابقات المپیک تابستانی 2016 ریو از این طرح بسیار استقبال کرده‌اند. در سال 1999 میلادی مقامات دولتی آتن پیشنهاد دادند که میزبانی دائمی مسابقات المپیک را برعهده بگیرند و دلیل آنها این بود که در جریان انتخاب شهرهای میزان همواره تقلب و مشکلات مختلف ایجاد می‌شود. در آن زمان بیشتر کارشناسان بر این باور بودند که جوانب مثبت انتخاب شهرهای مختلف برای مسابقات تابستانی و زمستانی هر دو سال یکبار می‌تواند بیشتر از معایب آن باشد. ولی سرمایه‌گذاری‌های گسترده و تدارکات پیچیده برای برگزاری هر دوره از مسابقات المپیک باعث شده است تا نگرش کارشناسان به این مسأله تغییر کند. این قضیه کاملاً واضح است که سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری برای ساخت استادیوم‌هایی که تنها چند هفته مورد استفاده قرار می‌گیرند و سپس در قالب یک دهکده متروکه رها می‌شوند، بجز هدر دادن منابع مالی کشور میزبان می‌تواند مشکلات فراوانی را برای ساکنان شهر مربوطه به دنبال داشته باشد. در کنار این استادیوم‌ها، کشور میزبان موظف است زیرساخت‌های مختلفی را تدارک ببیند و از اسکان توریست‌ها گرفته تا وسایل ارتباطی مدرن برای رسانه‌ها را ساماندهی کند و در نهایت پس از گذشت چند هفته، بخش اعظم تلاش‌هایی که انجام گرفته است را کنار بگذارد. یکی از بارزترین نمونه‌ها در این زمینه میزبانی شهر آتن از المپیک تابستانی 2004 بود که پس از برگزاری مسابقات، دولت یونان اعلام ورشکستگی کرد و در نهایت مشکلات اقتصادی بسیار گسترده را در اتحادیه اروپا باعث شد. کمیته بین‌المللی المپیک همچنان بر این اصل استوار است که اگر یکی از شهرهای جهان میزبانی هر دور از مسابقات المپیک را برعهده بگیرند مزایای بیشتری وجود خواهد داشت. «ژاکوس روگ» رئیس کمیته بین‌المللی المپیک در آخرین مصاحبه خود گفت شهرهای میزبان در جریان برگزاری بازی‌ها «پیشکاران موقت» محسوب می‌شوند و یک بار برای همیشه این فرصت در اختیار آنها قرار می‌گیرد تا بتوانند خود را به جهانیان معرفی کنند. با وجود این یکی از اعضای اسبق کمیته المپیک با این نظر موافق نیست. «گِرهارد هِیبرگ» از اعضای این کمیته بین‌المللی که سال 1994 میلادی مدیریت المپیک زمستانی نروژ را برعهده داشت، در مصاحبه جدید خود اعلام کرد برگزاری مسابقات المپیک تابستانی 2016 بزرگترین مشکلی است که مدیران شهر ریودوژانیرو در تاریخ تجربه کرده‌اند. او گفت: «ما باید یک ضمانت اجرایی داشته باشیم تا مطمئن شویم هر شهر می‌تواند به بهترین شکل میزبان مسابقات شود. با وجود اینکه در بسیاری از موارد شهرها تلاش فراوانی می‌کنند، ولی این میزبانی بخوبی انجام نمی‌شود.» این مسائل باعث شده است تا کمیته بین‌المللی المپیک بار دیگر طرح انتخاب یک شهر به عنوان میزبان دائمی مسابقات المپیک را روی کار بیاورد و در مورد آن بررسی کند. این روزها بسیاری از مدیران ارشد این کمیته معتقدند که انتخاب یک شهر به عنوان میزبان دائمی مسابقات المپیک نظر مناسبی است و می‌تواند مزایای فراوانی به همراه داشته باشد. در جریان برگزاری مسابقات المپیک 2016 ریو، چند روز قبل روزنامه واشنگتن پست در جریان انتشار یک گزارش مفصل توضیح داد: «یونان که پایه‌گذار مسابقات المپیک محسوب می‌شود، می‌تواند به عنوان میزبان ثابت گزینه مناسبی باشد.» در ادامه این گزارش گفته شد: «ما باید برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری را برای برگزاری مسابقات المپیک مدرن انجام دهیم. انتخاب یک شهر یا کشور به عنوان میزبان دائمی مسابقات المپیک بهترین گزینه‌ای است که پیش‌رو داریم. می‌توان برای هر یک از مسابقات تابستانی و زمستانی المپیک یک شهر ثابت را برگزید.» یونان بهترین گزینه به عنوان میزبان دائمی مسابقات تابستانی المپیک محسوب می‌شود و از آنجایی که این کشور پایه‌گذار این بازی‌ها بوده است، می‌تواند از این پس برای همیشه میزبانی از این مسابقات را عهده‌دار شود. در این میان کشور یونان که مشکلات مالی فراوانی را پیش‌روی خود می‌بیند، با این اتفاق درآمد بیشتری از بخش توریسم کسب می‌کند. به هر حال مسابقات المپیک تابستانی 2016 هم‌اکنون در شهر ریودوژانیرو برزیل در حال برگزاری است و پس از آن هم قرار شده است توکیو به عنوان پایتخت ژاپن میزبانی این مسابقات را عهده‌دار شود. هنوز به طور دقیق مشخص نیست کمیته بین‌المللی المپیک چه تصمیمی را در این زمینه اتخاذ می‌کند.