مدارس انحصاری؛ دانش‌آموزان فراری! وقتی ثبت‌نام در مدارس به تحقیر خانواده‌ها تبدیل می‌شود
آقای رئیس‌جمهور! آقای وزیر آموزش و پرورش ! قرار بود صدای بی‌صدایان باشید و از قشر آسیب‌پذیر دفاع کنید، اما امروز برخي مدیران مدارس دولتی با دانش‌آموزان و والدین مثل ارباب با رعیت برخورد می‌کنند. آیا وقت آن نرسیده مدیران متخلف این مدارس برکنار شوند؟
شهریورماه، فصل نفس‌گیر ثبت‌نام دانش‌آموزان است، اما امسال ماجرا تلخ‌تر از همیشه است. با وجود کاهش شدید جمعیت دانش‌آموزی، همچنان نزدیک به یک میلیون دانش‌آموز دبیرستانی – به‌ویژه در پایه‌های هفتم و دهم – ثبت‌نام نشده‌اند. این آمار یعنی بحران واقعی در نظام آموزش و پرورش و نشانه ضعف سیاست‌گذاری در مهم‌ترین رکن آینده‌ساز کشور.
به گزارش عصر خبر، سال‌هاست از «آموزش رایگان» سخن می‌گویند، اما واقعیت کاملاً متفاوت است: انحصار، تبعیض و مقررات دست‌وپاگیر، خانواده‌ها را به ستوه آورده و ثبت‌نام را به جنگ اعصاب تبدیل کرده است.
انحصار مدارس؛ کابوس شهریور
والدینی که هر دو کارمند هستند، حق دارند فرزندشان را در نزدیک‌ترین مدرسه به محل کار ثبت‌نام کنند تا مشکلات رفت‌وآمد و مراقبت روزانه‌شان کمتر شود، اما مدیران مدارس به‌جای تسهیل، سد راه می‌شوند. بسیاری از مدیران، به‌جای پیدا کردن راه‌حل، با یک جمله همه تلاش‌ها را نابود می‌کنند :
“ظرفیت نداریم، بروید مدرسه منطقه خودتان”!
نتیجه این نگاه، سرگردانی هزاران خانواده در روزهای پایانی تابستان است.
رتبه‌بندی عجیب و سهمیه‌بندی تحقیرکننده
در منطقه ۱۶ تهران، مدارس رسماً درجه‌بندی شده‌اند: دانش‌آموزان با معدل‌های بالا به مدرسه‌های به‌اصطلاح «خوب»، بقیه به مدرسه‌های «متوسط» و «ضعیف» فرستاده می‌شوند. در دبیرستان نواب صفوی هزار دستگاه نازی‌آباد سهمیه‌هایی برای ورودی‌های پایه دهم تعریف شده که عدول از آن مساوی قانون‌شکنی است.
در میان هنرستان‌ها، مثال روشن این وضعیت، هنرستان شهید دبیریان در خیابان اوجانی نازی‌آباد است که فقط دانش‌آموزان با معدل بالای ۱۹ را می‌پذیرد. بسیاری از دانش‌آموزان امسال به‌دلیل بحران‌های مختلف و حتی جنگ ۱۲روزه نتوانستند معدل ۱۹ بیاورند، اما مدیر مدرسه در مقابل التماس والدین می‌گوید:
“معیار ما معدل است، همین و بس!
روایت والدین؛ تحقیر، فریاد و درهای بسته
یکی از مادران می‌گوید”می‌خواستم پسرم رشته کامپیوتر بخواند، اما مدیر و ناظم با فریاد جوابم را دادند. مگر مسئولان شهری و نمایندگان مجلس که امروز پست دارند، همه معدل ۲۰ داشتند؟”
پدر یکی از دانش‌آموزان هم می‌گوید:
“این‌ها برای خودشان رتبه‌بندی درست کرده‌اند، در حالی که در همین دبیرستان سیگار و برخي چيزها آزادانه دست‌به‌دست می‌شود و هیچ‌کس برای ارتقای کیفیت آموزش کاری نمی‌کند. هر مدیری برای خودش یک مدرسه انحصاری ساخته و صدها ماده و تبصره گذاشته تا راه خانواده‌ها را ببندد”
حتی مادری دیگر هشدار داده:
“اگر این بی‌عدالتی ادامه پیدا کند، مشکلات برخی معلمان شما را رسانه‌ای می‌کنم؛ آن وقت معدل و رتبه به درد خودتان می‌خورد! ”
فشار مالی و دعوت به مدارس پولی
وقتی والدین از این شرایط گلایه می‌کنند، پاسخ برخی مدیران مدارس دولتی این است:
“خوب بچه‌تان را ببرید مدرسه غیرانتفاعی”
مدارسی که برای هر مقطع دبیرستان ۱۷۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان شهریه می‌گیرند! این یعنی فشار کمرشکن برای کارگران، کارمندان و خانواده‌های طبقه متوسط و ضعیف.
تحصیل، حق همگانی یا امتیاز طبقاتی؟
تحصیل رایگان طبق قانون اساسی حق همه است، اما امروز تبدیل به امتیاز ویژه برای معدل ۱۹ها و فرزندان خانواده‌های مرفه شده است. نتیجه این سیاست‌ها روشن است:
خانواده‌های کم‌درآمد سرگردان و تحقیرشده‌اند.
دانش‌آموزان مستعد از تحصیل در رشته دلخواه محروم می‌شوند.
اضطراب و بی‌اعتمادی جای شور و شوق تحصیل را گرفته است.
خطاب مستقیم به مسئولان
آقای رئیس‌جمهور! آقای وزیر آموزش و پرورش ! قرار بود صدای بی‌صدایان باشید و از قشر آسیب‌پذیر دفاع کنید، اما امروز برخي مدیران مدارس دولتی با دانش‌آموزان و والدین مثل ارباب با رعیت برخورد می‌کنند. آیا وقت آن نرسیده مدیران متخلف این مدارس برکنار شوند؟
آینده دانش‌آموزان گروگان سهمیه‌بندی‌ها و تصمیم‌های سلیقه‌ای مدیران شده است. این سدهای خودساخته که طی سالها ایجاد شده‌اند، باید فرو بریزند.
تجربه شخصی؛ از محرومیت تا مطالبه عدالت
من به‌عنوان پدری که در دورافتاده‌ترین مدارس منطقه ۱۹ تهران درس خواندم و با همان امکانات محدود دیپلم گرفتم و در کنکور سراسری دانشگاه ملی قبول شدم، می‌گویم:
“آقای رئیس‌جمهور! دستور دهید این دیوارهای بیهوده فرو بریزد تا دیگر هیچ پدر و مادری برای ثبت‌نام فرزندش مجبور به التماس نباشد و هیچ دانش‌آموزی فقط به‌خاطر معدل از رشته مورد علاقه‌اش محروم نشود”.
تحصیل باید آسان‌ترین مسیر زندگی خانواده‌ها باشد، نه پرهزینه‌ترین و تحقیرکننده‌ترین.
