رقم صادرات نفت در لایحه بودجه 99 محقق نمی‌شود/غفلت دولت از اصلاح نظام مالیاتی به نفع مردم

محمدهادی سبحانیان کارشناس اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در گفت‌وگو با برنامه «360 درجه» شبکه مستند سیما درباره کلیات لایحه بودجه 99 گفت: از زمان خروج آمریکا از برجام، فروش نفت ایران متاثر شد و از همان زمان انتظار می­‌رفت که این مساله در بودجه سال 98 دیده شود. یعنی بودجه‌­ای متناسب با شرایط تحریمی بنویسند ولی در عمل این اتفاق نیفتاد.

وعده دولت این بود که در بودجه سال 99 این اصلاحات را انجام خواهد داد. لذا حداقل انتظار این بود که لایحه بودجه سال آینده با اصلاحات ساختاری، تقدیم مجلس شود که در آن وابستگی به درآمدهای نفتی واقع‌­بینانه باشد.

وی افزود: دولت در بودجه 99، فروش روزانه یک میلیون بشکه نفت را پیش­‌بینی کرده است در حالی که همه کارشناسان آن را بیش­‌برآوردی بسیار زیاد می­‌دانند و خود دولت هم معتقد است این عدد محقق نمی‌­شود. ما وقتی منابع نفتی را زیاد در نظر بگیریم، دیگر دولت عزم جدی برای استفاده از سایر کانال­‌های درآمدی از خود نشان نمی­‌دهد.

سبحانیان در ادامه اظهار داشت: حداقل انتظار این بود که در لایحه بودجه 99 منابع نفتی را کاهش می­‌دادند. در حالی که اکنون سهم درآمدهای نفتی برای سال آینده 48 هزار میلیارد تومان، یعنی صادرات روزانه یک میلیون بشکه لحاظ شده و همچنین قرار است 30 هزار میلیارد از صندوق توسعه استقراض و 47 هزار میلیارد تومان دیگر نیز از آن برداشت شود. مجموع این ارقام، میزان استفاده دولت از منابع نفتی را نشان می­دهد که متناسب با آن، مصارفی هم در نظر گرفته­ شده است. بنابراین وقتی صادرات یک میلیون بشکه محقق نشود در بحث مصارف هم به مشکل خواهیم خورد.

*دولت در بودجه سال 99 نسبت به اصلاح نظام مالیاتی غفلت داشته است

عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی با انتقاد از لایحه بودجه 99 در حوزه مالیاتی گفت: حوزه مالیات یکی از محورهای اصلاحات ساختاری است که از سوی سازمان برنامه و بودجه هم اعلام می­شد اما بررسی لایحه بودجه نشان می­دهد اتفاق متفاوتی در این زمینه نسبت به سنوات گذشته رخ نداده است. در واقع اگرچه سهم 41 درصدی برای مالیات در منابع عمومی کشور در نظر گرفته شده ولی پرسش اصلی این است که این افزایش قرار است چگونه محقق شود؟

وی ادامه داد: اصلاحات ساختاری به تبدیل عدد مثلا 100 به 120 نیست بلکه به شیوه وصول آن است. در حال حاضر مردم ملاحظه می­کنند درآمدشان مشابه خیلی‌­های دیگر است اما مالیات بیشتری پرداخت می­‌کنند و یا بسیاری هستند که درآمدهای بالاتری دارند که یا مالیات نمی­دهند یا کمتر پرداخت می­‌کنند. بنابراین برای جبران کسری بودجه باید به سمت اصلاح نظام مالیاتی کشور به نفع مردم حرکت کرد و یکی از مهمترین غفلت‌های لایحه بودجه 99 این است که اتفاق مشخصی در نظام مالیاتی کشور نیفتاده است.

*واگذاری دارایی‌های دولت به ارزش 48 هزار میلیارد تومان محلی برای فساد است

سبحانیان خاطر نشان کرد: دولت بحث مولدسازی دارایی­هایش را نوآوری در بودجه 99 می­داند در حالی این واژه شاید جدید به نظر برسد اما در سنوات گذشته هم مطرح بوده است. مولدسازی اموال دولتی مسیر خیلی بدی برای تامین مالی نیست. زیرا دولت دارایی‌­های زیادی دارد که از آنها استفاده نمی­‌کند و اگر آنها را مولد کند روش بدی نخواهد بود اما این کار شرط دارد.

این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: رقمی که برای این مساله در بودجه 99 آمده نزدیک به 48 هزار میلیارد تومان است. درحالیکه از همین محل در هفت ماه ابتدای سال جاری فقط نزدیک به 300 میلیارد تومان به دست آمد. لذا اولین نقدی که در این خصوص وارد شده این است که استراتژی دولت برای انجام این کار چیست؟ در لایحه بودجه به هیچ برنامه‌­ای ارائه نشده است. دولت سازوکار مشخصی برای این کار ارائه نکرده و فقط گمانه‌­زنی هایی در مورد اینکه فروش دارایی‌­های به چه ترتیبی خواهد بود، مطرح است. بنابراین به دلیل عدم شفافیت، این اقدام می­تواند به صورت بالقوه محل فساد باشد.