قدیمی ترین وقفنامه ایران

محقق تاریخ و فرهنگ خراسان‌رضوی گفت: وقف‌نامه مسجد گوهرشاد در سال 829 نگارش شده و قدیمی‌ترین وقف‌نامه ایران است.

به گزارش فارس از مشهد، مهدی سیدی ظهر امروز در سلسله نشست‌های
هنر پژوهشی رضوان که به مناسبت سالگرد ساخت مسجد جامع گوهرشاد برگزار شد،
اظهار کرد: وقف‌نامه مسجد گوهرشاد در سال 829 نگارش شد و قدیمی‌ترین
وقف‌نامه ایران است و وقف‌نامه‌ای به عظمت این وقف‌نامه موجود نیست.

نویسنده کتاب مسجد و موقوفات گوهرشاد افزود: ساخت مسجد از سال 817 آغاز و
در سال 821 به اتمام رسید و زمانی که این بنا تکمیل شد شاهرخ قندیل 3
مثقالی طلا به حرم تقدیم کرد و بایسنقر کتیبه آن را نوشت.

وی با اشاره به گذشت 612 سال از عمر مسجد گوهرشاد خاطرنشان کرد: در مورد
گوهرشاد غفلت فراوانی صورت گرفته است و چه خوب بود در 600 سالگی مسجد
گوهرشاد همایش فرا ملی برای این بنا برپا می‌کردیم، اما همین نشست را نیز
با 12 سال تاخیر به فال نیک می‌گیریم.

سیدی تصریح کرد: امروزه در دنیا صحبت‌های فراوانی از توانایی بانوان و
توجه به آنها است، در حالیکه 612 سال پیش در ایران گوهرشاد مسجدی با عظمت
و شکوه جهانی ساخته و به مردم خود خدمت کرده، اما یک خیابان یا کوچه به
نام این بانوی ایرانی نزده‌ایم.

سیدی با اشاره به خدمات دیگر گوهرشاد خانم خاطرنشان کرد: وی در هرات، مصلی
و مدرسه‌ای ساخته است و با توصیه او شاهرخ مشهد را مرکز استان و از شهری
درجه سه به درجه یک تبدیل کرد و فرزند او بایسنقر در پیشرفت مشهد کوشش
فراوانی کرد.

این محقق تاریخ و فرهنگ خراسان افزود: در بین وقف‌نامه‌های موجود در ایران
وقف‌نامه‌ای به پختگی وقف‌نامه گوهرشاد وجود ندارد و گوهرشاد به جز تامین
آب این بنا که بعدها توسط مهدی قلی بیگ انجام شد همه موارد را مد نظر
داشته است.

مسجد گوهرشاد سرگل معماری ایران است

مدیرکل سابق میراث فرهنگی در ادامه این نشست اظهار کرد: معماری و عظمت
مسجد گوهرشاد باید سرلوحه معماری‌های ایرانی مذهبی قرار گیرد.

یعقوب دانش‌دوست افزود: مسجد گوهرشاد بنای بسیار با اهمیت و با عظمتی در
معماری ایرانی اسلامی دوره تیموری است و با دقت هنر و ظرافت و سختگیری‌های
دوره تیموری احداث شد.

وی با اشاره به ویژگی‌های معماری مسجد گوهرشاد خاطر نشان کرد: هنر شیراز
بر معماری این بنا اثر گذاشته و رنگ طلا و کاشی بسیار در این بنا کاربرد
داشته است و ویژگی منحصر به فرد آن نمای کاشی آن است.

نویسنده کتاب باغ ایرانی تصریح کرد: این بنا گنج معماری ایران اسلامی است
و برای بازگشت به فرهنگ خود و جذب توریسم معماری ما باید به این سبک
برگردد.