اینجا یک نفر هم سیگار نمی کشد

عصر خبر: ندامتگاه زنان شهرری زندانی متفاوت با سایر زندان های جهان محسوب می شود، ندامتگاهی که به جهت امکانات رفاهی شاید شباهت چندانی به یک زندان ندارد.

به گزارش ایرنا، در یکی از روزهای گرم تیرماه و همزمان با آغاز دهه دوم ماه مبارک رمضان با دو نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی به قصد بازدید سرزده از زندان زنان شهرری همراه می شویم.

این زندان در بخش قلعه نو شهرستان ری و در ابتدای جاده شهرری به سمت قرچک واقع شده و به همین دلیل است که در طول سالیان گذشته به زندان قرچک معروف بوده و سه چهارسالی می شود که نام شهرری بر این زندان نهاده شده است.

زندانی که 95 درصد از اداره کنندگان آن نیز توسط خود بانوان انجام و به جهت ایجاد امکانات رفاهی هیچگونه شباهتی با یک زندان ندارد .

علت بیش از 50 درصد از محکومیت زندانیان ندامتگاه شهرری در مواد مخدر نهفته است، چه دختر 25 ساله ای که به جرم حمل 20 گرم شیشه پایش به زندان باز شده، چه زنی که با توهم ناشی از استعمال این مواد مخدر صنعتی دست به قتل زده و طناب دار انتظارش را می کشد.

*** ساعت 11 صبح را نشان می دهد و مینی بوس حامل ˈزهره طبیب زادهˈ و فاطمه آلیاˈ دو نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی در ابتدای جاده مقابل درب آبی و سفید رنگ زندان توقف و سربازان اجازه می خواهند برای ورود بازدید کنندگان از داخل کسب تکلیف نمایند.

گرمای آفتاب نیمروزی فضا را احاطه کرده است و نخستین چیزی که در ذهن خطور می کند، کوتاهی ارتفاع دیوارهای زندان برخلاف سایر زندانها و همچنین نبود سایه بانی برای مراجعین و خانواده های زندانیان در فصل تابستان است.

خانواده هایی که می بایست برای ورود و ملاقات با وابستگان خود در زندان، زمانی را در محوطه گرم در انتظار بمانند، انتظاری که طاقت فرسا به نظر می رسد.

البته موضوع نبود سرویس های بهداشتی در اماکن عمومی کم کم به داستانی تکراری و غم انگیزی تبدیل شده و بالطبع این مکان عمومی نیز در این خصوص مانند بسیاری از اماکن عمومی دیگر هیچگونه ارزشی برای مراجعین و ارباب رجوع قائل نشده است.

معضلی که گویی ریشه در فرهنگ ما دوانده است، به طوری که اگر یک مکان عمومی مجهز به سرویس بهداشتی باشد، برایمان بسیار بسیار تعجب آور خواهد بود! بگذریم پس از تماس نگهبانی زندان با داخل، رییس زندان زنان شهرری با همراهی معاونین خود به استقبال بازدید کنندگان می آید و در ابتدا بازدید کنندگان از داخل حیاط بزرگ زندان به اتاق مدیریت راهنمایی می شوند.

گفته می شود: زندان زنان شهرری معروف به زندان قرچک در اوایل دهه 50 ساخته شد و از یکسری محکومین جرایم مختلف در آنجا نگهداری می شده که با پیروزی انقلاب اسلامی درسال 1357 زندانیان این زندان نیز متواری و این زندان برای مدتی تعطیل می شود، اما از سال 1381 پس از یک بازسازی اساسی به محل نگهداری معتادان پرخطر تبدیل شده بود.

زندان قرچک در سال 1390 بازسازی و به زندان زنان شهرستان ری تغییر نام داد و این زندان هم اکنون پذیرای بیش از یک هزار و 500 تا 2 هزار مجرم زن از سراسر استان تهران است، زنان زندانی که بیشتر آنها جرائمی مانند قتل، مواد مخدر، سرقت و رابطه نامشروع را یدک می کشند.

رییس زندان زنان شهرری با بیان اینکه، تصمیم قطعی برای ایجاد زندان زنان در اواخر سال 1388 گرفته شد، خاطرنشان کرد: در ابتدا در این زندان از آقایان معتاد نگهداری می شد و قرار بود این زندان بعنوان یک زندان نمونه آقایان به صورت پایلوت برای کل کشور در نظر گرفته شود.

ˈمحمد یوسفیˈ افزود: با ایجاد یکسری از مسائل و مشکلات از سوی برخی از زنان که بیشتر از خارج از کشور هدایت می شد در همان شرایط این زندان از سوی سازمان زندان ها برای زنان مجرم تغییر کاربری پیدا کرد و در خرداد ماه سال 1390 به طور رسمی به زندان زنان تبدیل و مورد بهره برداری قرار گرفت.

وی اظهار داشت:با راه اندازی زندان زنان شهرری تمام زندانیان بانوان سه زندان تهران شامل اوین، رجایی شهر و خنین ورامین که همزمان علاوه بر آقایان از خانم ها نیز در بندهایی نگهداری می کردند، در این زندان پذیرش و هم اکنون تنها جایی که زندانیان زن استان تهران را پذیرش می کند زندان زنان شهرری است.

یوسفی با بیان اینکه زندانیان ندامتگاه شهرری به چند دسته تقسیم می شوند افزود: علاوه بر محکومان قتل، مواد مخدر، سرقت، رابطه نامشروع، تعدادی از زندانیان جز سازمان ها و تشکل های سیاسی نیز که حساسیت خاصی روی آنها وجود ندارد پس از گرفتن حکم محکومیت به اینجا آورده می شوند و تنها تعدادی انگشت شمار در زندان اوین نگهداری می شوند.

رییس زندان زنان شهرری گفت: تمام محکومین استان تهران شامل مناطق 22 گانه شهر تهران و مناطقی مانند فیروزکوه، دماوند، رودهن، بومهن، شهریار و ملارد، رباط کریم، ورامین، اسلامشهر، پاکدشت و قرچک در زندان زنان شهرری پذیرش می شوند.

یوسفی در ادامه با بیان اینکه، زندان زنان شهرری زندانی است که در دنیا نمونه آن وجود ندارد و بی نظیر است، به آمار محکومین این زندان اشاره کرد و گفت: تعداد محکومین بین یک هزار و 500 تا 2 هزار نفر متغیر است.

*** زن هرچه قدر هم که مهر گناه بر پیشانی اش خورده باشد، باز هم زن است و وجودش مملو از شور و عشق و محبت و زندگی است، شاید برای خیلی هامشاهده بانوانی که مظهر جمال و بهشت خداوندی محسوب می شوند در پشت میله های آهنی زندان بسیار سخت و ملال آور باشد.

اینکه، چرا زن، موجودی که از دامان پاکش مرد به معراج می رود و مظهر تحقق آمال بشری است و وجودش کانون پر فروغ خانواده محسوب می شود، پایش به زندان باز شده مسئله ای بسیار قابل تامل و نیازمند ریشه یابی است، اتفاق تلخی که مسوولیت همه کارگزاران نظام اسلامی را سنگین تر کرده است.

اما چه بخواهیم و چه نخواهیم زنان و دختران جوانی در جامعه به دلائلی مختلف از جمله بیکاری، فقر، اعتیاد، فحشاء و از همه مهمتر چشم و هم چشمی به بیراهه کشانده شده اند و هم خود و هم دیگران را در معرض انواع و اقسام آسیب های اجتماعی قرار داده اند.

پرواضح است محبوس کردن زنان رنجور، این قربانیان بی پناه در زندان، علاوه بر نجات مقطعی آنان از چنگال گرگ صفتان جامعه، فرصتی را برای آنها فراهم خواهد کرد که بیشتر به گذشته خویش بیاندیشند.

به لحظه هایی که اسیر وسوسه های شیطانی شده و هیچگاه تصور نمی کردند مدتی از با ارزش ترین دوره عمر خود را در اتاقک های پوشیده از سیم خاردار بیابان های جنوب تهران بگذرانند.

*** دو نماینده خانم مجلس با همراهی رییس و معاون سلامت زندان وارد سالن زندانیان می شوند، بندهایی با درب های آهنی کرم رنگ در قسمت راست سالن از شماره یک تا 10 نامگذاری شده است، سمت چپ سالن نیز فضاهای آموزشی رستوران و سالن های ورزش و حتی رستوران تعبیه شده است.

جالب است بدانید که یکی از بندهای زندان زنان شهرری مخصوص مادران است و امکانات لازم برای نگهداری و شیردهی نوزادان برای مددجویان این بند فراهم شده است.

***توضیحات رییس زندان زنان شهرری حین بازدید

رییس زندان زنان شهرری در تشریح بندهای زندان زنان شهرری اظهار می کند: فضای هر بند سالن زندان زنان 250 متر است و با توجه اینکه همواره بخشی از آمار زندانیان در مرخصی به سر برده و یا رای باز هستند، به طور متوسط در هر بند 120 تا 130 زندانی نگهداری می شود.

به گفته یوسفی، زندانیان در این ساعت از روز می بایستی در فضای کار باشند، اما به دلیل فرا رسیدن ماه مبارک رمضان و روزه دار بودن بسیاری از زندانیان و همچنین بازسازی شرایط روحی، معنوی و نزدیکی هرچه بیشتر با خدای متعال، زمانی را در طول روز به زندانیان استراحت داده شده است.

وی همچنین اظهار داشت: پخت غذا نیز در داخل زندان صورت گرفته و زندانیان برای صرف غذا در وسط هر بند سفره پهن می کنند و به صورت هیاتی سر یک سفره غذا میل می کنند.

به گفته یوسفی، تمام بندهای زندان دارای تلویزیون است و زنان زندانی از کتابخانه، آمفی تئاتر، سالن بدن سازی، کافی شاپ، فروشگاه لباس برخوردارند و برنامه های مناسبتی مانند مسابقه کتابخوانی، تئاتر، مسابقات ورزشی و غیره به صورت منظم در زندان برگزار می شود.

او می گوید: زندانیان زن حتی با تیم هنرمندان کشور مسابقات ورزشی برگزار می کنند و همچنین درهای کتابخانه زندان از 8 تا 3 بعدازظهر به روی تمام زندانیان باز است.

رییس زندان زنان شهرری در ادامه به نحوه دسته بندی محکومان در زندان زنان شهرری اشاره کرد و گفت: دو نفر مجرم ممکن است به یک نوع بیماری روانی مبتلا باشند هرچندیکی به قتل محکوم و دیگری نیز محکومیت مالی داشته باشد.

یوسفی افزود: بدلیل اینکه طول درمان هر دو مجرم یا مددجو یکی است لذا تفکیک سالن زندانیان بر اساس خلاهای شخصیتی و بیماری های مشترک روانی صورت گرفته است.

اما دلیل اینکه، چرا از زندان زنان شهرری بعنوان تنها زندان ویژه زنان جهان نام برده می شود را از رییس زندان جویا شدیم که وی پاسخ داد:نگهداری زنان مجرم در سایر زندان ها در کنار بندهای محکومین مرد است، در صورتیکه در زندان زنان شهرری تمامی زندانیان زن بوده و بیش از 95 درصد از گردانندگان زندان را خانم ها تشکیل می دهند.

یوسفی افزود: کلیه امورات و اعزام زندانیان به مراجع قضایی و حتی کارهایی سختی که در زندان مردان کارهای سخت تلقی می شود، در این زندان توسط خانم ها انجام می شود و مددجویان زن نیز تنها با خانم ها در تماس می باشند.

وی با اشاره به اینکه، پلیس زن یگان حفاظت برای مراقبت از سوی سازمان زندان استخدام شده است، تصریح کرد: این پلیس تحت آموزش نیروی انتظامی قرار گرفته و به طور مطلوبی انجام وظیفه می کند.

*** سیستم پزشکی درمانی زندان زنان شهرری فرا ظرفیتی است

رییس زندان زنان شهرری ضمن تاکید بر انجام آزمایشات گوناگون از مددجویان در بدو ورود به این زندان گفت: زندان زنان از سیستم بهداشت و درمان فعالی برخوردار است و غربالگری لازم و دقیقی در خصوص بیماری های خاص مانند ایدز و هپاتیت در بدو ورود مددجویان به زندان انجام می شود.

یوسفی در ادامه بیان داشت: سیستم پزشکی و درمانی ندامتگاه شهرری به جهت امکانات و تعداد کادر متخصص طوری چیدمان شده که جوابگوی ظرفیت بالاتری را نسبت به زندانیان را دارد .

وی افزود: حساسیت زیادی در خصوص بهداشت زندان زنان وجود دارد، چرا که بدلیل بسته بودن محیط امکان مبتلا شدن سایرین بیشتر است.

***گام های مطلوب سازمان زندان ها برای تغذیه روحی و فکری زندانیان

واحد اشتغال و کارآفرینی زنان در ندامتگاه زنان شهرری با فراهم کردن زمینه اشتغال زندانیان زن، ضمن دور ساختن آنان از آسیب های اجتماعی حین و پس از محکومیت موجبات کسب درآمد و امرار معاش زندانیان را فراهم کرده است.

رییس زندان زنان شهرری در این خصوص اظهارداشت: بنگاه تعاون سازمان زندان ها بعنوان بازوی کمکی این سازمان در کنار شرح وظایف خود توانسته در ندامتگاه زنان شهرری برای مددجویانی که به علت مشکلات مالی نیاز به پول دارند کار تعریف و در ازا آن دستمزد پرداخت کند.

یوسفی افزود: واحد اشتغال و کارآفرینی زندان زنان شهرری شامل بخش هایی مانند خیاطی، تابلو فرشبافی، فروشگاه پوشاک و کافی شاپ است.

وی اظهار داشت: تعدادی از زندانیان در واحد اشتغال و کارآفرینی حتی با دستمزد و پس انداز خودشان میزان بدهی خود را فراهم کرده و از زندان آزاد شدند.

*** زنان زندانی در آزمون سراسری نیز شرکت می کنند

رییس زندان زنان شهرری در ادامه، برخورداری از علم و دانش را عامل بسیار مهمی در ارتقا سطح آگاهی و همچنین کاهش آسیب های اجتماعی دانست و گفت: تمامی زندانیان علاقمند به ادامه تحصیل می توانند با شرکت در آزمون سراسری دانشگاه ها و قبولی در رشته دلخواه ادامه تحصیل دهند.

یوسفی با بیان اینکه، روز برگزاری آزمون سراسری و به طور همزمان آزمون ورودی دانشگاه ها در زندان زنان شهرری نیز برگزار می شود، بیان داشت: زندانیان می توانند از طریق دانشگاه پیام نور بصورت آموزش از راه دور به تحصیل بپردازند.

وی افزود: هم اکنون چند نفر از زنان زندانی موفق به پذیرش در دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته حقوق شده و در حال ادامه تحصیل هستند.

رییس زندان زنان شهرری همچنین با بیان اینکه، مددجویان هنرجو همچنین در دو رشته نگارگری و کامپیوتر تحت آموزش قرار دارند، اظهار داشت: آموزش و پرورش منطقه کهریزک در این امر زندان زنان شهرری را یاری می کند.

*** 3600 گواهینامه فنی حرفه ای برای مددجویان صادر شده است

معاون زندان شهرری نیز گفت: از طریق سازمان آموزش فنی حرفه ای 32 رشته آموزشی توسط 22 مربی این سازمان به مددجویان زندان زنان شهرری آموزش داده می شود و این کار در حال توسعه است.

ˈزهرا میرزاییˈ افزود: پس از پایان دوره آموزشی با حضور نماینده سازمان آموزش فنی و حرفه ای آزمون مربوطه برگزار و مدرک دوره آموزشی عادی و بدون هیچگونه نشانی از زندان برای پذیرفته شدگان صادر می شود.

وی با یادآوری راه اندازی زندان زنان شهرری از خرداد سال 1390 اظهار داشت: از زمان راه اندازی این زندان حدود 3 هزار و 600 گواهینامه فنی و حرفه ای برای زندانیان صادر شده است و عملکرد آموزشی ندامتگاه در طول این مدت با توجه به میزان ورودی و خروجی بسیار مناسب بوده است.

معاون زندان زنان شهرری همچنین بیان کرد: کلاس های نهضت سواد آموزی برای مددجویان بی سواد این زندان نیز برگزار می شود.

*** اینجا یک نفر هم سیگار نمی کشد

معاون زندان زنان شهرری همچنین در خصوص اینکه ممکن است برخی از زنان زندانی در این زندان مواد مخدر مصرف کنند، گفت: سعی ما همواره این است که هیچگونه موادی به ندامتگاه وارد نشود.

میرزایی در ادامه اظهار داشت: از نیمه دوم سال گذشته هشدار های لازم در خصوص عدم استعمال مواد دخانی آغاز و با آماده سازی زندانیان به تدریج توزیع سیگار قطع شده است.

وی تاکید کرد: از 31 فروردین سال جاری طرح ممنوعیت فروش و استعمال مواد دخانی اجرا به طوری که هم اکنون حتی یک نفر هم در ندامتگاه زنان شهرری سیگار استعمال نمی کند.

میرزایی گفت: با آموزش های داده شده زندانیان مصرف کننده مواد دخانی قانع شدند که کشیدن این مواد در محیط محدود و بسته زندان تجاوز به حقوق دیگران است.

***طبیب زاده: منادیان غربی حقوق زنان با بازدید از زندان زنان رسوا خواهند شد

قدم زنان به سالن آمفی تئاتر، کتابخانه، باشگاه بدن سازی، کافی شاپ، فروشگاه لباس زندان می رسیم و ˈزهره طبیب زادهˈ بعنوان یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی ضمن اظهار تعجب از وجود چنین امکاناتی در این زندان به خبرنگار ایرنا، گفت: وضعیت زندان بسیار امیدوار کننده است.

وی اضافه کرد: معمولا به هنگام بازدید از اینگونه مراکز آنقدر غم و غصه مطرح می شود که با یک دنیا ناراحتی خارج می شویم و بنده نیز انتظار مواجه با اینگونه مسائل را داشتم، اما امروز بر اساس آنچه که دیدیم و شنیدیم همه چیز مطلوب بود و حکایت از انرژی مثبت زنان مددجو و جریان زندگی داشت.

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی به قوه قضائیه توصیه کرد، یک تور بازدید برای منادیان غربی حقوق زنان گذاشته تا ضمن بازدید از زندان زنان حقایق را از نزدیک مشاهد کرده تا رسوا شوند.

دیگر نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی نیز پس از بازدید از زندان زنان شهرری بالحنی طنز اظهارداشت: اینجا هیچگونه شباهتی با زندان ندارد و بنده می خواهم مجلس و کار را رها کرده و به اینجا بیایم.

ˈفاطمه آلیاˈبرنامه ریزی انجام شده در زندان زنان شهرری را بسیار مطلوب و هدفمند توصیف کرد و افزود: طوری برای مددجویان این زندان برنامه ریزی شده است که آنها با توجه به سطح تحصیلات و پایگاه اجتماعی دوره های آموزشی لازم را طی کنند و از عمرشان به خوبی استفاده کنند.

وی با اشاره به بازدید خود از مسجد زندان زنان شهرری گفت: یک جمع 70 نفره در محل نمازخانه زندان مشغول به کارهای قرآنی و مهارت آموزی بودند که این خیلی با ارزش است.

او می گوید: اوقات فراغت زندانیان در این زندان به راحتی و با روش های گوناگون از جمله رادیو و تلوزیون، ورزش، مسابقه، کتابخوانی سپری می شود و مددجویان بصورت آزاد در جریان اخبار داخلی و بین المللی قرار می گیرند.

این نماینده زن مجلس تصریح کرد: اینکه زندانیان زن محدودیت ندارند و حتی می توانند با بیرون تماس تلفنی بگیرند با ارزش است، ضمن اینکه شماره ما را هم برای ارتباط هرچه بیشتر دریافت کردند.

وی با اشاره به بازدید خود از زندان های پیشرفته اروپا گفت: در زندان زنان شهرری سعی و تلاش شده است تمامی استاندارهای لازم برای یک زندان رعایت شود و این زندان می تواند الگویی برای سایر زندان های کشور مطرح شود.

مسوولان زندان زنان شهرری در ادامه بازدید دو نماینده مجلس شورای اسلامی از این زندان فرصت را مغتنم شمرده و به یکسری از کمبودها و مشکلات این ندامتگاه نیز اشاره داشتند.

کمبود آب، نبود یک محل اسکان برای خانواده مددجویان به هنگام ملاقات و همچنین تبدیل 20 دستگاه تلوزیون های قدیمی زندان به مدل های جدید از جمله مسائل مطرح شده بود که با قول مساعدت و پیگیری نمایندگان مواجه شد.