با این همه معوقات بانکی چه کنیم؟

میزان معوقات بانکی کشور از مرز 80 هزار میلیارد تومان گذشته است. تازه این رقمی است که بطور رسمی اعلام شده و اکبر ترکان به عنوان مشاور رئیس جمهور و رئیس شورای هماهنگی مناطق آزاد می گوید اعداد و ارقام اعلام شده، معوقات آشکار است و رقم واقعی، بیش از این حرف‌هاست. یکی از سرمنشاءهای اصلی افزایش بی سابقه معوقات بانکی در طول سال های گذشته، اجرای طرحی بود که به طرح بنگاه‌های زودبازده معروف شد. بر این اساس با دستور وقت، وام های زیادی از سوی بانک ها و موسسات مالی پرداخت شد و این در حالی بود که بخش اعظم این وام‌ها بطور واقعی به چرخه تولید وارد نشد. بعدها در بررسی‌هایی که از نتایج این طرح انجام شد، موارد زیادی دیده شد که افراد به اسم راه اندازی یک بنگاه تولیدی با هدف زایش در اقتصاد و کارآفرینی، وام‌های کلان دریافت کرده اند و هیچ خبری از فعالیت اقتصادی نشده است. همین مساله نشان دهنده وجود ضعف نظارت، پیش و پس از پرداخت وام‌ها است. از سوی دیگر، برخی افراد نیز برای ورود به تولید تلاش هایی کردند اما به هم ریختگی همزمان اقتصاد کشور و بویژه حوزه تولید داخلی، آنها را زمین زد و در نتیجه از پرداخت اقساط وام‌های خود نیز بازماندند. امروز انباشته شدن معوقات بانکی، یکی از معضلات اقتصاد کشور محسوب می‌شود.
ایرج ندیمیدکتری/ عضو هیأت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلسدولت، بدهی خود به بانک‌ها و بخش خصوصی را بدهدباید ببینیم در موضوع معوقات، چه کسی بدهکار است؛ آیا دولت بدهکار است که ما در لایحه رفع موانع تولید تمهیداتی را اندیشیده‌ایم که پرداخت ها چگونه باشد و اگر بخش خصوصی بدهکار است، این بخش نیز دو گروه است، یک گروه کسانی هستند که از دولت طلبکار هستند ولی به بانک بدهکارند و باز هم باید دولت بدهی خود را به آنها پرداخت کند و تا آنها نیز بتوانند بدهی‌شان را بدهند و یک گروه نیز کسانی هستند که بدهکار هستند ولی به دنبال استمهال و فرصت هستند و باید قبول کنند که شرایط بانک‌ها الان ظرفیت دادن فرصت بیشتر را ندارد. بهترین کار این است که دولت بدهی خود به بانک‌ها و پیمانکاران را پرداخت کند و پیمانکاران نیز منتظر فرصت نباشند و بانک نیز برای چرخش امور راه دیگری بیابند.
مصطفی محبی مجدفوق لیسانس / کارشناس مسائل اقتصادیوام‌ها به بخش‌هایی داده شود که نیازمند نقدینگی هستنددر حال حاضر عده ای پول وام ها را گرفته اند که یا قدرت بازگرداندن آن را بخاطر بحران های اقتصادی کشور ندارند یا قدرت بازگرداندن پول ها را دارند ولی آن را برنمی گردانند. دولت و بانک مرکزی باید با برنامه ریزی بهتر، این اعتبارات بانکی را به کسانی ارائه دهند که در تولید و اقتصاد کشور نقش فعال دارند. در واقع باید این اعتبارات به بخش هایی از اقتصاد تزریق شود که نیازمند نقدینگی هستند و در توسعه و رشد کشور نقش جدی دارند.
حبیب سهیلیدکتری/ استاد و کارشناس اقتصادشبکه جامع اطلاعاتی بین بانکها ایجاد شودیکی از مهمترین کارهای که باید انجام گیرد، تشکیل شبکه جامع اطلاعاتی در مورد مشتریان بانک‌هاست تا بانک‌ها به این طریق اطلاعاتشان را با هم به اشتراک بگذارند. نکته ضروری دیگر، لزوم کم کردن تسهیلات تکلیفی از طرف دولت است که این مورد، تا حدودی اجرایی شده است و باید بصورت کامل اجرایی شود. البته باید اقتصاد کشور نیز از حالت رکود خارج شود تا یکسری افراد توانایی پس دادن این معوقات را داشته باشند.
محمد حسن‌نژاددکتری/ عضو ناظر مجلس در شورای پول و اقتصادعوامل معوقه شدن بدهی‌ها شناسایی شودما باید در ابتدا شناسایی کنیم و ببینیم معوقات چه مقدار و از کدام جنس هستند. وقتی می گوییم «معوق»، دو حالت وجود دارد؛ یا عدم تمایل به پرداخت است یا عدم توانایی است. کسی که ورشکسته است نیز این دو عامل دارد؛ یا عامل بیرونی است یا عامل درونی. گاه فرد ضعیف عمل کرده و مدیریت نداشته و واحدش ورشکسته شده است و نمی تواند این اقساط را پرداخت کند پس باید جور این ضعف را بکشد، اما زمانی هست که فردی واحد تولیدی داشته و در حین ایجاد این واحد، قطعه ای تحریم شده و واحد تولیدی آن فرد تعطیل شده است که باید اینها شناسایی شود و با کسانی که تحت شرایط بیرونی ورشکسته شده اند مدارا شود ولی با کسانی که پول دارند و نمی دهند باید برخورد شود.
محمدقسیم عثمانیدکتری/ نماینده مجلس شورای اسلامییک تیم مستقل، پیگیر معوقات باشندکسانی که پیگیر معوقات می شوند باید مستقل از کسانی باشند که این وام ها را پرداخت کرده اند، یعنی پرداخت کننده وام نمی خواهد خودش زیر سوال برود و آنگونه که باید پیگیر نمی شود چون خودش پرداخت کرده است. باید راهکاری پیدا کنیم که یک تیم و گروه مستقل، پیگیر معوقات باشند و تحقیق کنند که آیا وام هایی که پرداخت شده مطابق ضوابط بوده است یا نه و سپس پیگیر بازپس‌گیری شوند. این کار در شرایط رکود اقتصادی بسیار سخت است چون ممکن است وام گیرنده ها این پول را نداشته باشند که پرداخت کنند و باید سپس به سراغ وسایلشان برویم که وسایلشان با رکود به خوبی فروش نمی رود.
فرهاد غفاریاقتصادداننسبت معوقات بانکی در ایران، در مرحله خطرناکی استنسبت معوقات بانکی در دنیا تا سه درصد قابل مدیریت است. در ایران 80 هزار میلیارد تومان معوقات بانکی اعلام شده است که این نسبت را تا 12.5 درصد هم می رساند و شاخص خطرناکی محسوب می شود. نسبت معوقات بانکی اگر بالای پنج درصد برسد خطر ورشکستگی، بانک ها را تهدید می کند. بخش خصوصی هم در این مسأله درگیر است. بانک ها می توانند خسارت معوقات را با مصادره کردن اموال وثیقه ای و رهنی جبران کنند اما زمان‌بر است و بانک‌ها نمی توانند به خوبی عرضه کنند و بفروشند و در مجموع ضرر می کنند که به ضرر مجموعه اقتصاد است. (رادیو اقتصاد)