سوال آشفته ترامپ:آیا وعدههای ماسک همهاش چرند بود؟
وقتی ایلان ماسک با وعده صرفهجویی یک تریلیون دلاری وارد دولت ترامپ شد، همه انتظار تحول بزرگی را داشتند اما پس از چهار ماه پرتنش، ترامپ با تردید پرسید: «آیا همهاش چرند بود؟»

به گزارش عصر خبر، روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در گزارشی مبسوط به دلایل پشت پرده جدایی ماسک از ترامپ پرداخت:دونالد ترامپ اخیراً از مشاورانش پرسید: آیا وعدههای ایلان ماسک برای کاهش یک تریلیون دلار از هزینههای دولت، همهاش «چرند» بود؟ این سؤال از سر تردید و ناامیدی بود و بازتابدهنده آشفتگیهای دوره چهار ماهه همکاری ماسک با دولت ترامپ. تنشها و برخوردهای متعدد در نشستهای کابینه، سفرهای خارجی و حتی دفتر بیضی کاخ سفید، نشان داد که این همکاری پر از پیچیدگی و چالش بوده است.
بر اساس گزارش فارس، ماسک، میلیاردر جنجالی دنیای فناوری، با وعدههای بزرگ وارد «وزارت بهرهوری دولت» یا همان DOGE شد؛ سازمانی که ادعا میکرد بیش از ۱۷۰ میلیارد دلار صرفهجویی برای مالیاتدهندگان به ارمغان آورده است. اما آیا واقعاً وعدهها به تحقق رسیدند؟«نابغه و بچه»؛ توصیف ترامپ از ماسک یکی از کارکنان کاخ سفید نقل میکند که ترامپ درباره ماسک گفته است: «۵۰ درصد نابغه و ۵۰ درصد بچه است.»
در حالی که فردی دیگر از همان تیم گفته بود شنیده است که ترامپ ماسک را «۹۰ درصد نابغه و ۱۰ درصد بچه» توصیف کرده است. این تعبیرات نشاندهنده ترکیب پیچیدهای از تحسین و سردرگمی نسبت به شخصیت و رفتار ماسک است.
روابط گرم و در عین حال پیچیده ترامپ و ماسک اغلب شامهایی طولانی در باشگاه ترامپ داشتند و گفتوگوهای مفصلی میکردند، اما شوخطبعی عجیب ماسک گاهی ترامپ را گیج میکرد.
با این حال، ترامپ بارها گفته است که ماسک «واقعاً در حال ترک دولت نیست و رفت و برگشت خواهد داشت.»
پشتپرده روابط تأثیرگذار و حمایت مالی
ماسک نزدیک به ۳۰۰ میلیون دلار برای کمک به بازگشت ترامپ به کاخ سفید هزینه کرد و در مقابل، ترامپ به او دسترسی بیسابقهای به دولت داد. ماسک با وعده بازسازی گسترده دولت، قدرت زیادی بر ساختار دیوانسالاری آمریکا پیدا کرد و ریاست «وزارت بهرهوری دولت» (DOGE) را بر عهده گرفت.حامیان ماسک میگویند او تغییراتی اساسی در دولت ایجاد کرد، از جمله کاهش کمکهای خارجی و کوچکتر کردن نیروی کار، که بدون تلاشهای سرسختانه او ممکن نبود اجرایی شود.
جدایی غیرمنتظره از طریق شبکههای اجتماعی
ترامپ درباره زمان دقیق خروج ماسک اطلاع کامل نداشت و مانند بسیاری از تصمیمات مهم دیگر، خبر جدایی ماسک را از طریق یک پست در شبکههای اجتماعی دریافت کرد. با این حال، ترامپ میدانست که ماسک به زودی دولت را ترک خواهد کرد.تنشهای جهانی؛ نزاع با رقیب و مداخله ترامپ تنشهای بین ماسک و دولت تا ۷ هزار مایل آنطرفتر در غرب آسیا نیز کشیده شد.
ماسک از قراردادی که رقیبش، سم آلتمن (OpenAI) رهبری میکرد، به شدت ناراحت شد. این قرارداد قرار بود در یک سفر رسمی ریاست جمهوری اعلام شود. ماسک به حدی اعتراض کرد که چندین مقام کاخ سفید در جریان قرار گرفتند و حتی ترامپ مجبور شد برنامه سخنرانیاش را تغییر دهد.در نهایت، اعلام این قرارداد به تعویق افتاد و سم آلتمن در مراسم عمومی همراه ترامپ حاضر نشد تا رضایت ماسک جلب شود.
فشارهای اقتصادی و مشکلات شخصی
ماسک به دلایل مالی و شخصی تحت فشار بود. شرکت تسلا با کاهش چشمگیر فروش و کاهش ۷۱ درصدی سود خالص در سهماهه اول سال مواجه شد. همچنین در شرکت اسپیساکس، چند شکست و انفجارهای موشکی رخ داد که به اعتبار او آسیب زد.در یکی از جلسات کابینه، ماسک به صورت ناگهانی بلند شد و به اعضای کابینه گفت که آنها از میزان مشکلات شرکتهای او خبر ندارند. این اظهارات موجب تعجب و واکنش تند اعضا شد؛ به طوری که دادستان کل پام باندی قول داد با هر مجرمی که به ماشینهای تسلا آسیب بزند برخورد قانونی کند.
رفتارهای پرتنش در جلسات رسمی
ماسک در جلسهای در کابینه به شکل تندی برخی از اعضای دولت را مورد انتقاد قرار داد، از جمله مشاور تجاری پیتر ناوارو که او را «احمقتر از یک کیسه آجر» خواند. این رفتارها ترامپ را شوکه کرد و نشان داد که همکاری ماسک با دولت بیشتر از آنچه تصور میشد، پرتنش است.آمادهسازی مراسم خداحافظی در دفتر بیضیبا نزدیک شدن به پایان دوره همکاری ماسک، ترامپ تصمیم گرفت مراسم خداحافظی دوستانهای برای او در دفتر بیضی برگزار کند. در این دیدار، هر دو طرف با تحسین و احترام یکدیگر را بدرقه کردند. ترامپ حتی گفت ماسک «بهزودی دوباره باز خواهد گشت.»
موج بیاعتمادی و مشکلات ارتباطی با تیم ترامپ
ماسک گاهی اوقات بدون هماهنگی با سایر اعضای تیم کاخ سفید، تصمیمات بزرگی میگرفت که باعث سردرگمی و ناراحتی آنها میشد. از جمله اخراج صدها نفر بدون اطلاع قبلی یا درخواست دسترسی به دادههای حساس از برخی سازمانها. حتی بعضی از مقامات کاخ سفید از طریق اخبار یا مدیران وزارتخانهها متوجه تصمیمات وزارت بهرهوری دولت (DOGE) میشدند.ماسک همچنین با تیمهای مربوط به گزینش و امنیت کارکنان درگیر شد، چون معتقد بود کاخ سفید نباید بر تیم خودش نظارت داشته باشد.
دخالت ترامپ برای مدیریت بهتر ماسک
تنشها به حدی رسید که ترامپ شخصاً وارد ماجرا شد و از مدیر ارشد دفتر کاخ سفید سوزی وایلز خواست تا نقش فعالتری در مدیریت ماسک ایفا کند. سپس ماسک پذیرفت که جلسات منظمی با او برگزار کند تا برنامههایش بهتر هماهنگ شود.اختلافنظر درباره ارتباطات و سیاست داخلی ترامپ و تیمش از حملات ماسک به سناتور تاد یانگ (که ماسک در توییتر او را «عروسک خیمه شب بازی دولت پشت پرده» خوانده بود) ناراحت شدند. آنها تلاش زیادی کرده بودند تا یانگ به نفع نامزد مورد نظرشان رای بدهد، ولی پست ماسک کار را سخت کرد و موجب شد معاون رئیسجمهور، جِی دی ونس، به ماسک تلفن زده و خواستار تعدیل لحنش شود.
دخالت ماسک در انتخابات محلی و واکنش ترامپ
ماسک در انتخابات دادگاه عالی ویسکانسین حمایت خود را از «براد شیمِل» نامزد حزب جمهوریخواه اعلام کرد. تیم ترامپ از این موضوع نگران بودند چون معتقد بودند شیمِل شانس برد کمی دارد و این انتخابات میتواند بازتابی از محبوبیت ترامپ و ماسک باشد.ترامپ پس از دیدار با شیمِل در یک گردهمایی عمومی از پاسخ ضعیف او به سوالات درباره سقط جنین ناامید شد و اعلام کرد که دیگر حامی او نیست. شیمِل در نهایت شکست سنگینی خورد.
انتقادهای تند ماسک از اعضای کابینه
ماسک به طور علنی چندین عضو کابینه، از جمله مشاور تجاری پیتر ناوارو را شدیداً نقد کرد. این نوع رفتارها باعث تعجب و ناخرسندی در دولت شد و حتی ترامپ را نیز متعجب کرد.روابط نزدیک ماسک با افراد خاص و واکنش دیگرانماسک رابطه بسیار نزدیکی با کتی میلر، دستیار ارشد خود و همسرش استفن میلر داشت و خارج از محیط کار با آنها معاشرت میکرد.
در حالی که برخی کارکنان کاخ سفید از این نزدیکی و از رفتار کتی میلر ناراضی بودند.تنش با وزرای مختلف دولتطبق گزارش وال استریت ژورنال، «مارکو روبیو» وزیر امور خارجه آمریکا، پس از اقدام بدون مشورت ماسک در کاهش گسترده بودجه و نیرو در سازمان کمکهای بینالمللی (USAID)، از ماسک خواست کنترل بیشتری روی ادارهاش داشته باشد. همچنین سِریناتور شان دافی، وزیر حملونقل آمریکا نیز بر سر کنترل بر کنترلکنندگان ترافیک هوایی با ماسک به اختلاف خورد.
مخالفت ماسک با تعرفههای «روز آزادی» ترامپ
بر اساس این گزارش، ماسک معتقد بود تعرفههایی که ترامپ با عنوان «روز آزادی» وضع کرده بود، برای اقتصاد جهانی مضر هستند. او با مدیران تجاری و مشاوران کاخ سفید تماس گرفت و تلاش کرد آنها را متقاعد کند که این تعرفهها اشتباه هستند.
با این حال، ترامپ روی موضع خود پافشاری کرد و تغییری در سیاست خود نداد.
نگرانی ترامپ از دسترسی ماسک به اطلاعات سری
بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، در ماههای اخیر، ترامپ از این که ماسک به اطلاعات محرمانه درباره چین در پنتاگون دسترسی پیدا کرده بود، بسیار ناراحت شد.
مشاوران رئیسجمهور گفتند این بیشترین میزان ناخرسندی ترامپ نسبت به اقدامات ماسک بود. او باور داشت که ماسک، با داشتن قراردادهای فضایی، نباید در پنتاگون فعال باشد.ادامه تنشها با وزرات بهداشت و حملات عمومی به قوانین مالیاتی ماسک همچنان با ایجاد تغییرات گسترده در وزارت بهداشت و خدمات انسانی، باعث نگرانی برخی کارکنان کاخ سفید شد.
همچنین انتقادهای علنی او از قانون مالیات کنگره، برخی از مشاوران ترامپ را ناراحت میکرد.
کاهش حضور ماسک در کاخ سفید
وال استریت ژورنال در بخش پایانی گزارش خود نوشت که در ماههای پایانی، حضور ماسک در کاخ سفید به تدریج کاهش یافت. ابتدا هر روز یا حتی هر هفته پنج تا هفت روز حضور داشت، سپس به سه روز در هفته رسید و در نهایت فقط گاهی به آنجا میرفت.خداحافظی در دفتر بیضی با یادآوری سختیهای کار دولتیدر جلسه خداحافظی در دفتر بیضی، ماسک که روی صورتش کبودی دیده میشد، در کنار ترامپ ایستاده بود. ترامپ گفت «دولت گاهی اوقات کمی ناجور است.» این جمله به نوعی تلویحاً به سختیها و فشارهای کاری اشاره داشت که ماسک تجربه کرده بود.