وظیفه داریم مسئولان را آگاه کنیم/ اگر گوش شنوایی باشد…
تهیهکننده سریال «از سرنوشت» با اشاره به ساخت این سریال از اهمیت پرداختن به مشکلات و معضلات جامعه و ارائه راهکار برای برطرف شدن آن گفت: مسئولین ما گاهی نسبت به معضلاتی که در جامعه وجود دارد، آگاه نیستند که شاید با دیدن این سریالها کمی نسبت به فضای جامعه آگاهتر شوند.
علیاکبر تحویلیان، تهیهکننده سریال «از سرنوشت»، که این شبها فصل سوم آن از شبکه دو سیما در حال پخش است، درباره چگونگی تهیه و ساخت سریالهای چند فصلی در تلویزیون گفت: برای ساخت سریالهایی از جنس «از سرنوشت» باید یک قصه کامل داشت که در آن شخصیتپردازی حرف اول را میزند. ما در این سریال سعی کردیم حول زندگی چند کودک که سیر تکامل در زندگی را سپری میکنند، به مشکلات و معضلاتی که در طول سالها با آنها دست و پنجه نرم میکنند، بپردازیم. جوانانی که در سریال هستند مثل تمامی جوانان این سرزمین برای آنکه بتوانند زندگی خود را تشکیل دهند، باید سختیهایی را تحمل کنند و این ویژگی باعث شده «از سرنوشت» را مردم دوست داشته باشند.
وی در ادامه گفت: توجه به مشکلات اقتصادی که گریبان تولید در کشور را گرفته است و همچنین مشکلات ازدواج؛ دو محور اصلی سریال در فصل جدید است. به غیر از فصل اول که شخصیتها کودک بودند در دو فصل بعدی با حفظ فضای قصه با حضور همان شخصیتها که پا به پای فیلم بزرگ شدند، شاهد سپری شدن زندگی هستیم. این شیوه سریالسازی در بسیاری از کشورها رایج است و مخاطبان خودش را دارد. برآوردی که تا امروز از دو فصل گذشته و همچنین این فصل داشتیم نیز نشان میدهد که مخاطب با شخصیتها همراه شده و داستان آنها را باور کرده است.
تحویلیان در پاسخ به این پرسش که چرا سریالهای دنبالهدار که در تلویزیون ساخته میشود وقتی به فصلهای جدید میرسند در زمینه تولید و دستمزد بازیگران و عوامل به مشکل میخورند، گفت: این موضوع نیاز به فرهنگسازی در میان هنرمندان دارد. ما باید این را باور کنیم که فعالیتهای هنری هم مانند دیگر مشاغل نیازمند ضابطه در نوع پرداخت دستمزد است و همانطور که یک کارمند در طول سال با یک میزان استاندارد افزایش دستمزد در حقوقش دارد هنرمندان هم باید نسبت به دریافت دستمزدشان این میزان را در نظر بگیرند. متاسفانه یکی از مشکلاتی که گریبان برخی از سریالها در تلویزیون را میگیرد، همین موضوع است. هنرمندان و به خصوص بازیگران بعد از ساخت دو فصل از یک سریال طلب دستمزدهای چند برابری میکنند که با بودجه سریال سازگار نیست. تهیهکنندگان هم بر اساس برآوردی که سازمان با علم به نرخ تورم و افزایش دستمزد بودجه در اختیارشان میگذارد، باید قراردادها را تنظیم کنند.
وی در ادامه گفت: اینطور نیست که بخواهیم با رقمهای نجومی یک فرد را راضی کنیم که با یک سریال ادامه دهد. از طرفی هم این نکته را برخی از هنرمندان فراموش میکنند در شرایطی که اوضاع شغلی و معیشتی و اقتصادی در کشور سخت شده است و امنیت شغلی در میان هنرمندان وضعیت مناسبی ندارد، پروژههای چند فصلی که چندین سال میتواند برای یک هنرمند ثبات در وضعیت اقتصادی ایجاد کند، یک اتفاق خوب است. هنرمندان ما باید به این موضوع نگاه کنند که دیگر اقشار جامعه با چه میزان درآمد زندگی میکنند و در دریافت دستمزدشان انصاف را در نظر بگیرند.
وی در ادامه گفت: الان معضل جدی در این زمینه وجود دارد. افرادی که در همان سریال تبدیل به برند شدند و معروف شدند و به قول معروف سلبریتی شدند ما دیگر نمیتوانیم برای دستمزدها و توقعاتشان کاری کنیم. حال آنکه اخلاقیترین کار این است که حداقل نسبت به همان پروژهای که در معروف شدن آنها نقش داشته، وفادار بمانند.
تحویلیان در پاسخ به این نکته که سریالهای اخیر تلویزیون اشارههای مستقیم به مفاسد اقتصادی و اختلاسها میکنند و چقدر بیان این موضوع میتواند در مسیر فرهنگسازی موثر باشد، گفت: اگر گوش شنوایی وجود داشته باشد، قطعا موثر خواهد بود. مسئولین ما گاهی نسبت به معضلاتی که در جامعه وجود دارد، آگاه نیستند که شاید با دیدن این سریالها کمی نسبت به فضای جامعه آگاهتر شوند. از طرفی مردم نیز باید از تنبلی و رخوت خارج شوند و با هر مانع و مشکلی که بر سر راه زندگیشان شکل میگیرد نباید به سراغ بزه و کارهای خلاف بروند. تنها راه نجات کشور ما این است که خودمان به داد خودمان برسیم. باید موانع را خودمان از جلوی پا برداریم. از هیچ جای دنیا کسی حاضر نیست دست ما را بگیرد. نه اینکه آنها آدمهای خوبی نیستند. دنیای امروز شما را به سمتی میبرد که چارهای جز این ندارید که به فکر خودتان باشید. ساخت سریالها و صحبت کردن از موانع و مشکلات هم در همین راستا است. باید با بیان نمایشی مشکلات؛ مسئولین را نسبت به موانع آگاه کنیم. این قدرت رسانهای مثل تلویزیون است که با ساخت مجموعههای نمایشی سعی کند به جامعه آگاهی بدهد. در تمام دنیا هم در کنار وجه سرگرمی سریالسازی؛ آثار تولید شده به نکات مهمی که جامعه آن کشور نیاز دارد اشاره میکنند تا راهکاری برای حل آن مطرح شود. مستندسازی شاید نتواند همه واقعیت را بیان کند ولی فیلمسازی و قصهپردازی به دلیل ساختاری که دارد و میتواند وامدار حقایق درون جامعه باشد و به مراتب تاثیرگذارتر از بقیه ساختارهای نمایشی است.
وی در ادامه گفت: فرق هست بین وقایع نگاری و از حقایق گفتن. وقایعی که در جامعه اتفاق میافتد باید بهانهای باشد که از حقایق بگوییم. یعنی باید مجموعهای از واقعیات جامعه را دستمایه ساخت یک اثر نمایشی کنیم. گاهی اوقات جامعه نمیتواند حقایقی که رخ داده را به دلیل تلخی آن نمیتواند، بپذیرد. ولی کارکرد یک درام نمایشی این است که واقعیت جامعه را به شکل منتقدانهای و با داستانهای لطیفتر بیان کند. مثلا نشان دادن خودکشی یک انسان و پرت شدنش از ساختمان و تماشای آن برای مخاطب سخت است ولی وقتی میخواهیم درباره خودکشی صحبت کنیم میتوانیم از دریچه دیگری به موضوع بپردازیم که هم به معضل اشاره کنیم هم تصویر خشونت را از تلویزیون پخش نکنیم.
تحویلیان در پایان با اشاره به تولید فیلم و سریال در شرایط کرونا و سختیهای کار در این زمینه گفت: من به عنوان تهیهکننده وظیفهام این است که خدمات بهداشتی را سر صحنه فیلمبرداری ارائه بدهم و تمامی پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنم. از طرفی همکاران هنرمندی که در پروژهها حضور دارند، باید پروتکلها و نکات بهداشتی را جدی بگیرند. اینطور که بعد از اتمام کار حتما به منزل خودشان بروند و از حضور در مهمانی و دورهمیها دوری کنند. اگر که هنرمندان مسیر خانه تا لوکیشن را در رفت و آمد باشند و بعد از کار به جاهای دیگر نروند مشکلی پیش نمیآید. ما هم مثل پرستاران و پزشکان هستیم و در این شرایط باید برای رفاه حال مردم فیلم تولید کنیم. کادر بیمارستانی و پزشکان و پرستاران که خیلی بیشتر از ما در خطر ویروس هستند با رعایت پروتکلها هم به جامعه خدمت میکنند و هم به زندگی خودشان میرسند. مشکل این است که عدهای هنوز باور ندارند سبک زندگی در دوران کرونا تغییر کرده است. اگر این جنس از زندگی تا ریشهکن شدن این بیماری ادامه داشته باشد، هم میتوان کار را ادامه داد و هم کسی به این بیماری مبتلا نشود.