دردسرهای زندگی یک ترنس سکشوال
طبق آمار رسمی در ایران بین ۱۵.۰۰۰ تا ۲۰.۰۰۰ تراجنسی زندگی میکنند.
مهر: همه مسعود صدایش
می کنند ولی این اسم را دوست ندارد، نه به این خاطر که اسم زیبایی هست یا
نیست، بلکه این اسم با آنچه در ذهن اوست فاصله زیادی دارد. دلش می خواهد
مهتاب صدایش کنند چون یک دختر است نه پسر. حرف عجیبی نمی زند تمام حرکاتش
دخترانه است، ولی ظاهرش مثل یک پسر، مثل دخترها لباس می پوشد، مثل آنها
آرایش می کند، ابروانش را تمیز می کند و هزار کار دیگری که بیشتر مخصوص
دخترهاست تا پسران.
بارها این موضوع را به خانواده اش گفته، ولی انگار هیچکس متوجه زجری که او
می کشد نیست! انگار دوستان هم دانشگاهیش هم او را درک نمی کنند؛ چراکه
مدتی است دانشگاه را رها کرده و خبری از درس و همکلاسیانش ندارد. مسعود یا
بهتر است بگوییم مهتاب، نمی تواند هویت واقعی اش را به جامعه نشان دهد؛ هیچ
کس درد و رنج او را نمی فهمد، حتی پدر و مادر و خواهر و برادرانش لحظه ای
حاضر به تحمل رفتارهای دخترانه او نمی شوند و این حرکات پیله تنهایی مهتاب
را بسته تر می کند. از همه بدتر، درد ناهماهنگی روح و جسم، او را تا مرز
خودکشی پیش برده است و خدا کند دست مددرسانی به سراغ او آید.
به گزارش مهرخانه، پزشکان می گویند جراحی آخرین راه علاج بیماران اختلال
هویت جنسی است، ولی پس از رهایی از عمل چند ساعته و تولدی دوباره، تازه
مشکلات بیشتری بر سر راهشان قرار می گیرد؛ چراکه نه قبل از عمل و نه بعد از
آن حمایت های درستی از این افراد صورت نمی گیرد، اکثر آنها نمی توانند به
راحتی وارد محیط کار شوند و البته برخی دیگر نیز تصمیم به جدایی از خانواده
هایشان می گیرند و گویی قصه پر غصه آنها تمامی ندارد.
مشكل اصلي تي. اس ها، جنسيت متضاد آنهاست
اختلال در هويت جنسي كه به اختصار T.S ناميده مي شود، تا اوايل قرن بيستم
از لحاظ علمي تعريف نشده بود. تحقيقات بيشتر نشان داد اين بيماران با وجود
گرايش جنسي و عاطفي به جنس موافق و گرايش نداشتن جنسي و عاطفي به جنس
مخالف، با همجنس گرايان تفاوت هاي عمده اي دارند. مشكل اصلي تي. اس ها،
جنسيت متضاد آنهاست. اين تفاوت محققان را بر آن داشت تا تحقيقات گسترده اي
درباره منشأ اين بيماري انجام دهند. در سال 1996 ميلادي، پزشكان هلندي با
كالبدشكافي مغز 6 بيمار T.S دريافتند در اين بيماران بخش قدامي غده
هيپوتالاموس مغز كه در برگيرنده خصوصيات جنسي انسان است، شبيه جنس مخالف
است.
15000 تا 20000 تراجنسی در ایران
امام خميني(ره) در سال 1363 با صدور فتوايي، عمل تغيير جنسيت را مجاز
اعلام كرد و اين فتوا باعث شد كه مريم ملك آرا، اولین ایرانی باشد که تغيير
جنسيت داد. پزشکی قانونی در ایران می گوید که از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۸۹
تعداد ۱۳۶۶ جراحی تغییر جنسیت در ایران انجام شده است که 56 درصد از
مراجعین ترنس زن و 44 درصد آنها ترنس مرد هستند. طبق آمار رسمی در ایران
بین ۱۵۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ تراجنسی زندگی میکنند؛ هرچند آمار غیررسمی این عدد را
تا 150 هزار نفر نیز می دانند.
این بیماران با مشکلات عدیده ای برای حضور در جامعه روبرو هستند
این بیماران با مشکلات عدیده ای برای حضور در جامعه روبرو هستند. متأسفانه
نگاه مردم به افرادی که اختلال هویت جنسی دارند، کلیشه ای و تحقیرآمیز
است و گروهی نیز ممکن است این افراد را اشخاصی منحرف بدانند؛ چراکه همان
گونه که گفته شد، فرد به زعم ظاهری که مردانه یا زنانه است، رفتاری متفاوت
نشان می دهد و این موضوع باعث می شود در کانون توجه و در نتیجه مورد
تمسخر یا سرزنش قرار گیرد.
نباید بیماران اختلال هویت جنسی را با بیماران دوجنسه اشتباه گرفت
دکتر بهنام اوحدی روانپزشک و سکسولوژیست در گفتگو با مهرخانه با تأیید بر
این مطلب که نباید بیماران اختلال هویت جنسی را با بیماران دوجنسه اشتباه
گرفت، می افزاید: آنچه در جامعه ما به عنوان بیماران دوجنسه شناخته می شود،
در واقع بیماران اختلال هویت جنسی است.
وی به تفاوت این دو بیماری اشاره کرده و می گوید: بیماران دوجنسه بیماران
هرمافرودیت هستند که در فیزیک بدنشان درجاتی از جنس مخالف و موافق دیده می
شود؛ اما آن چیزی که در جامعه امروز ما به عنوان بیمار دوجنسه شناخته می
شوند، کسانی هستند که اختلال هویت جنسی دارند؛ یعنی فقط از نظر روانی احساس
جنس مخالف را دارند ولی بدنشان مثل جنس موافق است و به طور دقیق تر کسانی
که بدن پسرانه دارند، ولی روحیات و روان زنانه و از آن طرف کسانی که بدن
زنانه دارند و روحیات و روان مردانه، به عنوان بیماران اختلال هویت جنسی
معرفی می شوند بنابراین نباید بیماران دوجنسه را با بیماران اختلال هویت
جنسی اشتباه گرفت.
ژنتیک و روش تربیتی پدر و مادر؛ دو عامل مهم در شکل گیری TS ها
این روانپزشک در خصوص علل شکل گیری این بیماری تصریح می کند: اختلال هویت
جنسی اختلالی است که شاید بتوان گفت 80 درصد موارد ابتلا به آن در اثر
مسائل بیولوژیک یا ژنتیک و به صورت مادرزادی رخ می دهد و اینکه علت این
مشکل مادرزادی چیست، تاکنون مشخص نشده است؛ ولی 20 درصد از مبتلایان به این
نوع اختلال در اثر مسائل تربیتی- پرورشی و اشتباهات و خطاهایی که پدر و
مادرها در پرورش بچه دارند، نمایان می شود. یعنی والدین فرزند دختر را
پسرانه و فرزند پسر را دخترانه تربیت می کنند، ولی به طور کل اساس و بنیان
این اختلال، ژنتیکی و مادرزادی است.
پسران بیشتر از دختران به این اختلال گرفتارند
به گفته وی افراد دارای اختلال هویت جنسی حتماً باید عمل جراحی شوند تا
هویتشان مشخص گردد و عمل جراحی در دوجنسه ها نیز ضرورتی اجتناب ناپذیر است.
این متخصص سکسولوژیست با اشاره به اینکه آمار پسرانی که می خواهند دختر
شوند بیشتر است، ادامه می دهد: بر طبق آمار جهانی یک در 100 هزار دختر می
خواهند پسر شود و یک در 33 هزار پسر از این بیماران تصمیم به دختر شدن
دارند.
اختلال هویت جنسی در متولدین دهه 60 و 70 بیشتر است
اوحدی تصریح می کند: به نظر می رسد اختلال هویت جنسی در متولدین دهه 60 و
70 بیشتر از سال های قبلی دیده می شود و البته شاید دلیلش شناسایی بهتر
افراد دچار این اختلال است و آمار دقیقی در این خصوص وجود ندارد، ولی اگر
بخواهیم یک در 33 هزار را در نظر گرفته و جامعه خودمان را 80 میلیون نفر
ببینیم، آن وقت 10 تا 20 هزار نفر دچار این اختلال هستند.
افسردگی، اضطراب و اختلال هویت در کمین این بیماران
وی با اشاره به بیماری های روحی و روانی این افراد، اذعان می دارد: مسلم
است که وقتی فرد احساس کند بدنی دارد که برای خودش نیست، آن وقت دچار
بیماری های روحی مثل افسردگی، اضطراب و اختلال هویت خواهد شد. این افراد
خودشان را از آن هویت می دانند، برای اینکه مثلاً یک مغز زنانه در یک بدن
مردانه یا یک مغز مردانه، در یک بدن زنانه دارند و این موضوع آسیب های روحی
فراوانی را برایشان به همراه دارد.
تقاضای تغییر به دختر سه برابر بیشتر از تغییر به پسر است
اوحدی با بیان اینکه تقاضای تغییر به دختر سه برابر بیشتر از تغییر به پسر
است، می افزاید: پسر شدن به پروسه ها و فرآیندهای اضافی در درون رحم نیاز
دارد و جنین اولیه جنین دختر است، بعد بیضه های اولیه می آید، ترشح به
هیدروتسترون می کند و این هورمون روی مغز و ناحیه تناسلی تأثیر می گذارد و
جنین پسر را تولید می کند. از آنجایی که در این پروسه اختلالات زیادی ممکن
است رخ دهد، پس تعداد کسانی که اختلال هویت جنسی پسرانه به دخترانه می
گیرند، سه برابر بیشتر از کسانی است که اختلا هویت جنسی دخترانه به پسرانه
دارند.
میل جنسی بیماران بعد از عمل تغییری نمی کند
این روانپزشک در رابطه با میل جنسی این افراد پش از عمل، اضافه می کند:
میل جنسی این بیماران بعد از عمل تغییری پیدا نمی کند و نه کم می شود و نه
زیاد؛ چراکه روی میل جنسی جراحی صورت نمی گیرد، بلکه ناحیه تناسلی درگیر
عمل می شود.
به گفته این متخصص سکسولوژیست وضعیت ازدواج این افراد بعد از عمل کاملاً شبیه یک فرد عادی است و فقط بچه دار نمی شوند.
جای خالی حمایت گران بیماران دچار اختلال هویت جنسی در لیست انجمن ها
اوحدی در ادامه به نیازها و در نظر گرفتن تسهیلات ویژه برای بیماران دچار
اختلال هویت جنسی اشاره کرده و می گوید: این بیماران نیازمند انجمن های
حمایت گر هستند؛ به هر حال همانطور که ما انجمن های حمایت از بیماران
اسکیزوفرنی و خیلی از بیماری های دیگر را داریم، باید انجمن حمایت از
بیماران دچار اختلال هویت جنسی نیز وجود داشته باشد. متأسفانه انجمن فعالی
در این زمینه در ایران وجود داشت، ولی با مرگ خانم ملک آرا فعالیتش خاموش
شد.
وام ناکافی بهزیستی
وی ادامه می دهد: بهزیستی باید برای این بیماران، تسهیلات وام با مبلغ
کافی فراهم کند. البته حدود سه تا پنج میلیون به این افراد وام می دهد که
جوابگوی هزینه های عمل جراحی نیست.
جذب روانپزشکان توسط انجمن های خیریه
این روانپزشک تصریح می کند: انجمن های خیریه باید جراحان و روانپزشکان را
جذب کند تا در این انجمن ها به بیماران اختلال هویت جنسی خدمات رایگان
ارائه شود؛ اغلب این بیماران وضعیت مالی خوبی ندارند، امکان کار در جامعه
به خصوص برای پسرانی که دختر می شوند، فراهم نیست. اغلب این دختران در معرض
سوءاستفاده های جنسی زیادی قرار می گیرند و نمی توانند در محیط بیرون کار
کنند. بنابراین باید چنین انجمن های خیریه ای پایه گذاری شود.
نیاز به جراحان پلاستیک متخصص تغییر جنسیت احساس می شود
اوحدی در ادامه از عملکرد وزارت بهداشت در رابطه با این بیماران انتقاد
کرده و می افزاید: وزرات بهداشت باید یکسری متخصص جراحی را به کشور تایلند
بفرستد؛ چون بهترین عمل های تغییر جنسیت در تایلند صورت می گیرد؛ به خصوص
در نوع پسر به دختر. مصرانه از وزارت بهداشت می خواهم چند جراح زنان و
زایمان و جراحان پلاستیک را به تایلند بفرستد تا دوره های فلوشیپ را در
آنجا بگذرانند تا عمل های تغییر جنسیت با عارضه همراه نباشد.
جراحان ما در این زمینه آموزشی ندیده اند
وی ادامه می دهد: بسیاری از بیماران ما به خصوص افرادی که پسر هستند و
دختر می شوند، مشکلات زیادی در رابطه با واژینوپلاستی خودشان دارند؛ دائم
دچار ترشح، عفونت، خونریزی و تنگی هستند و متأسفانه جراحی های خوبی در
ایران آن چنان که باید و شاید، انجام نمی شود؛ چون جراحان ما در این زمینه
آموزشی ندیده اند.
کنگره های جراحی تغییر جنسیت برگزار شود
اوحدی به جای خالی این موضوع در کنگره های جراحی وزارت بهداشت اشاره کرده و
می افزاید: لازم است کنگره های جراحی در این زمینه در وزرات بهداشت و نظام
پزشکی برگزار شود و مسئولین باید به این نتیجه برسند که اینها واقعیت
جامعه است. درست است که تعداد این افراد مثل بیماران سرطانی یا ام اس چند
میلیون و یا چند صد هزار نیست، ولی همین چند ده هزار نفر هم نیازمند کمک
هستند و نمی توانیم چشممان را روی آنها ببندیم.
این سکسولوژیست تصریح می کند: این افراد بیماریشان خیلی دردناک و سخت است،
قابل علاج با روان درمانی نیست، خیلی به ندرت، آن هم خفیف، با روان درمانی
بهبود پیدا می کند، اغلب نیازمند جراحی هستند و باید به نوع جراحی این
افراد توجه بیشتری شود.
به گفته وی اغلب متخصصان جراحی در این زمینه به صورت تجربی کار می کنند و به شکل آکادمیک آموزش ندیده اند.
ارتباط مستمر با روانپزشک
اوحدی به سایر مشکلات این بیماران اشاره کرده و می گوید: باید شرایطی
فراهم شود تا این افراد پس از عمل همچنان با روانپزشک در ارتباط باشند، ولی
فقر مالی اجازه این کار را به آنها نمی دهد، خیلی از بیماران از سوی
خانواده ها طرد می شوند و ترجیح می دهند دیگر پیگیر روان درمانی خود
نباشند.
این بیماران به حمایت های قانونی نیاز دارند
پزشکان و کارشناسان بسیاری معتقدند که تنها راه غلبه بر مشکلات بیماران
دچار اختلال هویت جنسی وضع قانون است. براي حمايت از افراد مبتلا به اختلال
هويت جنسي بايد دست به دامان قانون شد که به صورت کامل و دقيق مشخص باشد؛
بنابراين بايد قانوني تعريف و تهيه شود که تمام وجوه زندگي، کار، درمان،
تحصيل، برخوردهاي قانوني، شناسنامه و هويت جامعه تي اس ايران را در بر
بگيرد.
ورود بهزیستی به بحث حمایت از بیماران دچار اختلال هویت جنسی
البته سازمان بهزیستی تهران در این حوزه ورود پیدا کرده و در حال تدوین
سندی برای حمایت از بیماران دارای اختلال هویت جنسی است. رئیس سازمان
بهزیستی در این خصوص به مهرخانه می گوید: دولت از سازمان بهزیستی درخواست
کرده که لایحه ای را برای رسیدگی و بررسی مشکلات افراد دارای اختلال هویت
جنسی تدوین و ارائه نماید.
هاشمی تصریح می کند: در این لایحه ابتدا به حمایت های روانی بیماران
دوجنسه و دارای اختلال هویت جنسی اشاره شده و در بعد دیگر حمایت های معیشتی
آنها مدنظر قرار گرفته است.
رئیس سازمان بهزیستی با بیان اینکه رسیدگی به مشکلات بیماران دوجنسی از
دغدغه های مهم سازمان در سال 92 خواهد بود، اظهار می دارد: باید شرایطی پیش
آید که مددکاران و مشاوران این حوزه آموزش لازم را دریافت نمایند تا
بتوانند به بهترین نحو به این بیماران خدمات ارائه دهند و قطعاً این موضوع
از اولویت های اصلی سازمان درسال 92 خواهد بود.
این بیماران نیز مثل من و تو یک شهروند عادی اند
البته ایجاد سازوکارهای قانونی برای حمایت از این بیماران ضرورتی غیرقابل
انکار است، ولی باید توجه داشت که این بیماران نیز مثل من و تو یک شهروند
عادی اند! تنها به دنبال نیمه گمشده خود رفته و هویت خود را پیدا کرده اند.
انسانیت شان همچنان پابرجاست و ما نیز وظیفه داریم به جای طرد کردن و
تمسخر، آنها را پذیرفته و در کنارشان زندگی کنیم.