روایت جالب دبیرکل اسبق ناتو از درخواستهای پوتین برای عضویت در ناتو
جورج رابرتسون دبیرکل اسبق ناتو و وزیر دفاع سابق بریتانیا یادآوری میکند که رئیسجمهور روسیه نمیخواست در صف «کشورهایی که مهم نیستند» منتظر بماند
به نقل از گاردین، به گفته یکی از دبیرکلهای سابق ائتلاف فراآتلانتیک، ولادیمیر پوتین میخواست روسیه به ناتو بپیوندد، اما نمیخواست کشورش روند معمول درخواست را طی کند و در صف “بسیاری از کشورها که اهمیتی ندارند” بایستد.
جورج رابرتسون، وزیر دفاع سابق حزب کارگر که مابین سالهای ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳ رهبری ناتو را بر عهده داشت گفت که پوتین در اولین نشست آنها به صراحت اعلام کرد که میخواهد روسیه بخشی از اروپای غربی باشد. او گفت: “آنها می خواستند بخشی از غرب مرفه، امن و باثباتی باشند که روسیه در آن زمان از آن خارج بود.”
رابرتسون دیدار اولیه با پوتین را که در سال ۲۰۰۰ رئیس جمهور روسیه شد به یاد می آورد. “پوتین در آن برهه گفت: «چه زمانی ما را برای پیوستن به ناتو دعوت می کنی؟” و [رابرتسون] گفت: “خب، ما مردم را به ناتو دعوت نمی کنیم. به ناتو بپیوندند، آنها برای پیوستن به ناتو درخواست می دهند.” و او گفت: “خب، ما در صف بسیاری از کشورها که اهمیتی ندارند، نمی ایستیم.”
پوتین در مصاحبه ای با بی بی سی و بیش از ۲۱ سال پیش به دیوید فراست گفت که او پیوستن به ناتو را رد نمی کند “اگر و زمانی که نظرات روسیه به عنوان یک شریک برابر در نظر گرفته شود”. او به فراست گفت که تجسم ناتو به عنوان یک دشمن برای او سخت است. روسیه بخشی از فرهنگ اروپایی است. و من نمی توانم کشور خود را در انزوا از اروپا و آنچه ما اغلب جهان متمدن می نامیم تصور کنم.
نظرات لرد رابرتسون در مورد پادکست One Decision که توسط میشل کوسینسکی، روزنامه نگار سابق سی ان ان و سر ریچارد دیرلاو، رئیس سابق ام آی ۶ ارائه شده است، نشان می دهد که جهان بینی پوتین در طول ۲۱ سال حکومت ناگسستنی او بر روسیه چگونه تکامل یافته است.
پس از تظاهرات خیابانی انقلاب نارنجی در اوکراین در سال ۲۰۰۴، پوتین به طور فزاینده ای نسبت به غرب مشکوک شد که او آن را به دلیل تامین مالی سازمان های غیردولتی طرفدار دموکراسی متهم کرد. او از ادامه گسترش ناتو به اروپای مرکزی و شرقی خشمگین شد: رومانی، بلغارستان، اسلواکی، اسلوونی، لتونی، استونی و لیتوانی در سال ۲۰۰۴ به این اتحاد ملحق شدند. کرواسی و آلبانی در سال ۲۰۰۹ به دنبال آن بودند. گرجستان و اوکراین در سال ۲۰۰۸ وعده عضویت داده بودند، اما همچنان در خارج باقی مانده اند.
رابرتسون همچنین به یاد آورد که چگونه اولین و تنها دبیرکل ناتو شد که پس از حملات ۱۱ سپتامبر به بند دفاع دسته جمعی ناتو موسوم به ماده ۵ استناد کرد. (بند پنجم توافقنامه ناتو، با این محتوا که حمله به یک عضو ناتو به معنای حمله به تمام اعضای این اتحادیه است.)
او گفت که استناد به ماده پنج “یک قمار” و دور از انتظار بود که اعضای ناتو پس از یک حمله تروریستی به آن دست یابند، و اشاره کرد که “برای حمله احتمالی اتحاد جماهیر شوروی در «شکاف فولدا» در آلمان طراحی شده است.”
برخی از متحدان ناتو از استناد به بند دفاع دسته جمعی برای حمایت از ایالات متحده ناراحت بودند، زیرا می ترسیدند به دولت جورج دبلیو بوش مجوز حمله به عراق را بدهند. رابرتسون به یاد آورد که یکی از وزیران از او پرسید: “آیا این بدان معناست که ما به آنها یک چک سفید می دهیم تا به عراق حمله کنند؟” ما گفتیم: “نه، اینطور نیست.”
وزیر سابق اسکاتلند همچنین فاش کرد که چگونه تصمیم تاریخی برای استناد به ماده ۵ تقریباً اشتباه شده است. در همین حال یک روز پس از حملات ۱۱ سپتامبر، رابرتسون قرار بود در نشست معمول وزرای خارجه اتحادیه اروپا شرکت کند. او از چند وزیر خارجه دوست – جک استراو از بریتانیا و لوئیس میشل از بلژیک – خواست تا سؤالی بپرسند که به او فرصتی برای بحث در مورد آن را بدهد. اما هیچ یک از وزیران سوالی نپرسیدند. سپس او محل را ترک کرد و در جوی متشنج برگشت و گفت:” من باید آن را اعلام کنم”. وی افزود “خب، من قصد داشتم آن را اعلام کنم، اما کسی این سوال را نپرسید.”
پس از حملات ۱۱ سپتامبر، بسیاری از متحدان ناتو در حمله به افغانستان به ایالات متحده پیوستند و ناتو فرماندهی ماموریت را در سال ۲۰۰۳ بر عهده گرفت.
رابرتسون گفت که از دونالد رامسفلد، وزیر دفاع وقت ایالات متحده خواسته است تا پس از شکست نظامی طالبان، نیروهای آمریکایی را در کنار متحدان ناتو در افغانستان نگه دارد. او به رامسفلد هشدار داد که هرگونه عقب نشینی آمریکا را غیرقابل قبول محکوم خواهد کرد. “بنابراین او [رامسفلد] در آن لحظه کمی ناراحت شد و من گفتم: “نه، … تو نمی گویی که ما آشپزی کردیم، می توانی ظرف ها را تمیز کنی.” گفتم: “این نیست. ما با هم وارد شدیم و با هم می مانیم.»
او از عقب نشینی آشفته و شتابزده ایالات متحده سه ماه پیش انتقاد داشت، اما مدعی شد که ماموریت طولانی ۲۰ ساله نیروهای نظامی غرب، علیرغم بازگشت طالبان، تفاوت ایجاد کرده است. ما میراثی را در آنجا به جا گذاشتهایم که به راحتی از بین نمیروند. و من فکر می کنم که افغانستان در آینده مکان بسیار متفاوتی خواهد بود.