انزوای روسیه به نفع ونزوئلا تمام خواهد شد؟

حمله روسیه به اوکراین ممکن است فرصتی را برای ونزوئلا فراهم کند که به دنبال آن بود تا بایدن را برای کاهش یا لغو تحریم‌های آمریکا علیه صنعت نفت این کشور متقاعد کند.

همچنان که کشورها در سراسر جهان تحریم‌هایی را علیه روسیه اعلام می‌کنند و غول‌های نفتی از پروژه‌های روسی خارج می‌شوند، عرضه نفت جهان به طور غیر قابل اجتنابی کاهش پیدا خواهد کرد. سوال این است که چه میزان از این کمبود عرضه می تواند در کوتاه مدت جبران شود زیرا تقاضای جهانی بالا مانده است.

 ونزوئلا که در سال ۲۰۱۳ بیش از سه میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کرد، پتانسیل آن را دارد که نفت بیشتری از میزان فعلی برای جهان فراهم کند. این حقیقت از نگاه دولت بایدن دور نمانده و در روزهای اخیر گزارش‌هایی از دیدارهای میان مقامات آمریکایی و ونزوئلایی در کاراکاس در خصوص عرضه بیشتر نفت ونزوئلا به بازار منتشر شده است. نیکولاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا، در اظهاراتی که اوایل فوریه از تلویزیون پخش شد اعلام کرد اگر همه تحریم‌ها – پولی مالی و بانکی علیه ونزوئلا لغو شوند- ونزوئلا فردای آن روز به بدهکارانش جواب خواهد داد.

 قیمت نفت طی سال میلادی گذشته که تقاضا پس از سرگذاشتن اوج بحران پاندمی ویروس کرونا رشد کرد، افزایش قابل توجهی پیدا کرد. قیمت‌های نفت روز یکشنبه به دلیل نگرانی از اینکه آمریکا و متحدان اروپایی واشنگتن واردات نفت روسیه را ممنوع خواهند کرد، از مرز ۱۳۰ دلار در هر بشکه عبور کرد. اگر بایدن بخواهد از افزایش قیمت‌های سوخت در آمریکا جلوگیری کرده و تورم را پیش از انتخابات میان دوره‌ای کنگره مهار کند، در آن صورت پیدا کردن عرضه بیشتر نفت یک اولویت کلیدی خواهد بود.

 آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ در سال ۲۰۱۹ تحریم‌هایی را علیه صنعت نفت ونزوئلا معرفی کرد تا مادورو را برای ترک قدرت تحت فشار قرار دهد. با وجود اینکه تحریم‌ها به قوت خود باقی مانده اند، مادورو موقعیت خود را به عنوان رئیس جمهور ونزوئلا حفظ کرده است. در این بین اقتصاد ونزوئلا از کاهش درآمدهای نفتی آسیب شدیدی را متحمل شده است.

در این بین، چین برای در جستجوی نفت ارزان مسیر تجاری خود با ونزوئلا را دوباره آغاز کرده است. تصور می رود این غول آسیایی مجموعا ۳۲۴ میلیون بشکه نفت از ایران و ونزوئلا در سال ۲۰۲۱ خریداری کرده که ۵۳ درصد افزایش در مقایسه با سال ۲۰۲۰ داشته و بالاترین میزان از سال ۲۰۱۸ است. این واردات با انتخاب مسیرهای پیچیده و استفاده از نفت‌کش‌هایی که برای اجتناب از شناسایی شدن فرستنده‌های خود را  غیرفعال کرده‌اند انجام شده است. اما این همکاری در ماه‌های اخیر آشکارتر شده و به نظر می‌رسد چین به عواقب احتمالی نادیده گرفتن تحریم‌های آمریکا علیه ونزوئلا اهمیتی نداده است.

تصور می‌رود در سال ۲۰۲۱ ونزوئلا تولید نفت خود را در مقایسه با سال ۲۰۲۰ دو برابر افزایش داد و در موقعیت مناسبی برای افزایش بیشتر تولید نفت خود به منظور تامین تقاضای جهانی قرار گرفته است. بعلاوه بسیاری استدلال می‌کنند تحریم‌ها به هدف مورد نظر برای براندازی مادورو از قدرت دست پیدا نکرده‌اند و در عوض ونزوئلا را دچار رکود اقتصادی کرده و میلیون‌ها نفر را به فقر کشانده و میلیون‌ها نفر دیگر را آواره کردند.

اگرچه هنوز تحریم‌های واضحی علیه نفت روسیه معرفی نشده‌اند، بسیاری از شرکت‌ها به تحریم‌های خودخواسته برای حمایت از اوکراین در این جنگ مبادرت کرده‌اند. هر دو شرکت بریتیش پترولیوم و اکسون موبیل ماه میلادی جاری روابط خود با روسیه را قطع کرده و میلیاردها دلار دارایی را پشت سر گذاشتند. ممکن است زمان زیادی ببرد تا آمریکا تحریم‌های خود علیه روسیه را اعلام کند به خصوص پس از اینکه تهدید جنگ با هدف گرفتن یک تاسیسات هسته‌ای توسط روسیه تشدید شد و این به معنای آن است که جهان ممکن است به زودی به دنبال کشورهای غنی از نفت دیگری برای پر کردن خلا ناشی از بایکوت نفت روسیه در بازار باشد که در حال حاضر حدود هشت درصد از عرضه جهانی را تشکیل می‌دهد.

اما اگر مادورو امیدوار است تحریم‌های ونزوئلا در واکنش به جنگ در اوکراین لغو خواهد شد، ممکن است لازم باشد رویکرد خود را تغییر دهد. وی  برحمایت قوی خود از روسیه تاکید و اعلام کرده که تحریم‌های وضع شده علیه این کشور دیوانگی هستند. در حالی که حتی برای بررسی لغو تحریم‌ها علیه نفت از سوی واشنگتن، ونزوئلا باید نظر بایدن را جلب کند.

بر اساس گزارش اویل پرایس، تولید نفت ونزوئلا سال گذشته به طور مستمر افزایش پیدا کرده است و این کشور را در موقعیت خوبی برای افزایش تولید نفت خود در صورت لغو تحریم‌های آمریکا قرار داده است. ونزوئلا می تواند عرضه نفت حیاتی را در شرایطی که جهان با کمبود عرضه و افزایش قیمت‌های نفت دست و پنجه نرم می کند، فراهم کند. با این حال این امر به موضع مادورو در قبال حمله روسیه به اوکراین و توانایی وی برای متقاعد کردن بایدن بستگی خواهد داشت.