«دلار توافقی» دلاری است که برخی صرافی‌های مجاز به مشتریان خود با شرط ارائه کارت ملی و به میزان محدود می‌فروشند. قیمت دلار توافقی کمتر از قیمت دلار در بازار آزاد است. به همین دلیل مورد استقبال قرار گرفته و در مقاطغی دوباره شاهد صف‌کشی مردم مقابل صرافی‌ها در خیابان فردوسی بودیم.

دلار توافقی ۲۲ خرداد ۱۴۰۱ متولد شد. زمانی که بانک مرکزی با هدف پاسخ به تقاضای بازار و کاهش التهابات قیمت دلار (که به سطحی بی‌سابقه رسیده بود) به صرافان اجازه داد ارز اسکناس صادرکنندگان را با نرخی توافقی از آن‌ها خریداری کنند. بانک مرکزی همچنین با احیای کد ۲۴ سرفصل مصارف ارزی، بار دیگر فروش «ارز سهمیه‌ای» با کارت ملی را مجاز شمرد.

دو تفاوت اصلی خرید دلار سهمیه کارت ملی با قبل

تا حدود ۶ ماه قبل نیز صرافی‌ها با کارت ملی به متقاضیان، دلار ارزان‌تر از بازار آزاد می‌فروختند. اما اینبار فروش ارز با کارت ملی حداقل دو تفاوت در نرخ فروش و میزان سهمیه دارد:

۱) نرخ فروش دلار: قیمت دلار سهمیه‌ای را قبلا صرافی ملی روزانه تعیین و اعلام می‌کرد. اما الان مبنا برای فروش ارز «نرخ توافقی ارز خریداری شده از صادرکننده به اضافه حاشیه سود یک درصدی صراف» است. نرخ دلار توافقی اکنون بالغ بر ۲ هزار تومان بیشتر از نرخ صرافی ملی است، اما همچنان نسبت به بازار آزاد حدود ۱۵۰۰ تومان ارزان‌تر است. (ضمنا، مسافران همچنان می‌توانند دلار مسافرتی با نرخ صرافی ملی بخرند.)

۲) میزان سهمیه دلار: پیش از این هر فرد در سال با کارت ملی می‌توانست تا سقف ۲۰۰۰ یورو معادل حدود ۲۲۰۰ دلار ارز بخرد. این سهمیه اکنون به ۲۰۰۰ دلار کاهش یافته است.

همچنین گزارش‌های میدانی بورسان حاکی از آن است که این ارز فعلا تنها به صورت دلاری و نه یورویی پرداخت می‌شود.

قیمت دلار توافقی چند است؟

نرخ دلار توافقی ثابت نیست و توسط نهاد خاصی تعیین نمی‌شود. بلکه در هر صرافی و در هر روز ممکن است متفاوت باشد. چراکه هر صرافی طی مذاکره با صادرکنندگان ارز را به نرخ توافقی از آن‌ها می‌خرد و به همین دلیل قیمت فروش دلار با کارت ملی در صرافی‌های مختلف کمی متفاوت است.

بر اساس اعلام کانون صرافان، قیمت فروش دلار با کارت ملی امروز ۳۰۱۸۰ تومان بود که هزار تومان کمتر از نرخ بازار آزاد است و سود ۲ میلیون تومانی برای خریداران به همراه دارد.

سود ۲ تا ۳ میلیون تومانی به خریداران دلار سهمیه‌ای

اختلاف قیمت دلار سهمیه کارت ملی و آزاد در گذشته سودهای چندین میلیون تومانی برای آن‌هایی به همراه داشت که با کارت ملی در صف می‌ماندند و با فروش ارز سهمیه‌ای در بازار آزاد، سودهای قابل توجه به جیب می‌زدند. اتفاقات عجیبی همچون اجاره کارت ملی یا آوردن افراد با اتوبوس به تهران برای استفاده از کارت ملی آن‌ها محصول همین رانت ارز سهمیه‌ای بودند. اما از آذر سال گذشته، بانک مرکزی این نوع فروش دلار را به مسافران محدود کرد. ارائه بلیط، گذرنامه، ویزا و رسید پرداخت عوارض خروج از کشور شرط جدید دریافت دلار ارزان به نرخ صرافی ملی بود.

حالا بار دیگر رانت خرید ارز با کارت ملی احیا شده است. اختلاف ۱۰۰۰ تومانی قیمت دلار توافقی با بازار آزاد، در حال حاضر سود ۲ میلیون تومانی برای افراد به ارمغان می‌آورد. این سود در هفته‌های قبل تا ۳ میلیون تومان نیز بود.

چطور ارز سهمیه‌ای بخریم؟

برای دریافت ارز با کارت ملی توجه به ۴ نکته ضروری است:

۱- الزامی بودن حضور شخص

۲- ارائه کارت ملی هوشمند (در صورتی که کارت ملی هوشمند شما صادر نشده باشد، می‌توانید با در دست داشتن شناسنامه و برگه تعویض کارت ملی مراجعه کنید.)

۳- پرداخت با کارت بانکی به نام شخص (با توجه به آنکه سقف تراکنش روزانه با هر کارت بانکی ۵۰ میلیون تومان است، برای پرداخت مبالغ بیشتر باید دو کارت بانکی به همراه داشته باشید. برای مثال، اگر ۲ هزار دلار با نرخ کنونی حدود ۳۰ هزار تومان بخرید، مجموعا باید ۶۰ میلیون تومان بپردازید که پرداخت آن با استفاده از دو کارت بانکی ممکن است. البته برخی صرافی‌ها نیز اجازه می‌دهند که ۱۰ میلیون تومان مازاد را به صورت اینترنتی کارت‌به‌کارت کنید.)

۴- سیم‌کارت به نام شخص

دلار با کارت ملی را از کدام صرافی‌ها بخریم؟

قابل ذکر است که تمام صرافی‌ها با مشاهده کارت ملی به شما ارز نمی‌فروشند. عده محدودی از صرافی‌های مجاز بانکی هستند که مجوز چنین کاری را دارند و البته در صورتی این کار را خواهند کرد که یا از صادرکننده دلار خریده باشند یا ارز سایر صرافی‌ها (که به همین روش از صادرکننده دلار دریافت کرده‌اند) را در بازار متشکل ارزی از آن‌ها بخرند.

توصیه می‌شود افراد پیش از مراجعه به صرافی، با آن‌ها تماس بگیرند و از فروش ارز به این روش در صرافی موردنظر مطمئن شوند. اما راه‌کار دیگری که برخی خریداران ارز در روزهای اخیر در خیابان فردوسی در پیش گرفتند، رهگیری صف‌های پشت در صرافی‌ها بوده است. به عبارتی هر صرافی که مردم مقابل آن صفی طولانی تشکیل داده‌اند، احتمالا با کارت ملی دلار می‌فروشد