بیم و امیدهای دوران طلایی دارو در ایــران

عصرخبر به نقل از خبرگزاری تسنیم: ایران از جمله کشورهای پیشگام منطقه در زمینه تولید دارو است. در حال حاضر بیش از 95 درصد از نیاز دارویی کشور در داخل تولید و بقیه نیاز کشور از بازارهای بین‌المللی تامین می‌شود. توان کشور در تولید داروهای نوترکیب و بیو تکنولوژی باعث شده است تا رتبه سوم منطقه و جایگاه دوازدهم دنیا را از آن خود کند.
صنعت دارویی کشور با داشتن 108 شرکت دارویی، 34 شرکت تولیدکننده مواد اولیه، 23 نمایندگی شرکت‌های بین‎المللی، 100 شرکت وارد کننده، 204 شرکت پخش دارویی، یک هزار نفر متخصص دارویی و 18 هزار داروساز از جمله صنایع استراتژیک تلقی می‎شود.
در سال 93 بزرگی بازار دارویی ایران با تولید حدود یک هزار و 850 قلم از سه هزار قلم داروی مصرفی در کشور، به یازده میلیارد تومان رسید و صاحب‌نظران عرصه‌های مختلف از جمله اقتصاددانان و جامعه‌شناسان را بر آن داشت تا بر سر این موضوع که خودکفایی دارویی تضمین امنیت ملی است، اتفاق نظر داشته باشند.
توسعه صادرات و جذب سرمایه‎های خارجی در دورانی که مقدمات آن فراهم شده، نیازمند مدیریت جدی است. در همین راستا برگزاری نمایشگاه بین‌المللی از جمله دومین دوره نمایشگاه «ایران فارما» نقش بسزایی در رایزنی با شرکت‌های بزرگ جهان، جذب سرمایه به داخل کشور و در مجموع رقابت در عرصه بین‌المللی دارد.
نخستین دوره این نمایشگاه 24 تا 27 شهریور 93 در محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد و دومین نمایشگاه بین‌المللی دارو، صنایع و خدمات وابسته (ایران فارما) 24 تا 26 شهریور 95 با حضور بیش از 400 شرکت داخلی و خارجی که یکی از بزرگ‌ترین گردهمایی صنعت داروسازی در ایران و خاورمیانه است، در مصلای تهران برگزار می‌شود.
ورود نمایشگاه دارویی ایران در تقویم بین‎المللی جهان
در این رابطه رسول دیناروند – رئیس سازمان غذا و دارو ضمن بیان این موضوع که برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی دارویی فرصتی برای نمایش اقتدار نظام دارویی کشور است، اظهار می‌کند: لزوم برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی در عرصه دارویی کشور در تمامی کشورهای پیشرفته دنیا احساس می‌شود و دارای اهمیت بسیاری برای جامعه پزشکی و داروسازان کشور و به خصوص برای مردم است تا از نزدیک با دستاوردهای صنعت سلامت کشور آشنا شوند.
وی بیان می‌کند: اهمیت برگزاری این نمایشگاه در سطح منطقه بسیار زیاد است و تمام تلاش دست‌اندرکاران نمایشگاه ایران فارما این است تا مانند برگزاری نمایشگاه‌ CphI به آن سطح از بلوغ برسد تا در تقویم جهانی ثبت شود؛ بدون شک این مهم در طولانی مدت محقق می‌شود.
دیناروند عنوان می‌کند: از آنجا که دور دوم برگزاری این نمایشگاه همزمان با دوران رفع تحریم‌ها است، انتظار می‌رود تعامل خوبی با برگزارکنندگان CphI و شرکت‌های قدرتمند دارویی جهانی صورت بگیرد و «ایران فارما» در تقویم بین‎المللی ورود کند.
رئیس سازمان غذا و دارو نیز معتقد است که با تسهیل مبادلات ارزی و روند تجاری واردات دارو قاعدتاً تامین و تدارک دارو تسریع خواهد داشت و در این دوران باید شاهد توسعه صادرات دارو بود.
12 سال تحریم‌، تهدید جدی بر بدنه نظام دارویی که فرصت شد/جهانیان در جریان دستا‌وردهای دارویی ایران قرار گیرند
در این رابطه به باور محمود نجفی رئیس پیشین سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، پس از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، دوران 12 ساله تحریم‌ها تهدید جدی مهمی بر بدنه نظام دارویی کشور بود، اما همین تهدیدها فرصتی را فراهم کرد تا امروز شاهد دستاوردهایی باشیم که ثمره مقاومت در آن زمان به حساب می‌آید.
وی عنوان می‌کند: رفع تحریم‌ها و به دنبال آن تسهیل مبادلات ارزی افق روشنی از رشد و توسعه صنعت دارویی کشور به فعالان این عرصه نوید داد تا با جذب سرمایه‎گذاری‎های خارجی و رقابت در عرصه بین‌المللی، توان خود را به منصه حضور برسانند.
این پیشکسوت صنعت دارویی کشور در خصوص اهمیت برگزاری این نمایشگاه عنوان می‌کند: ایران در حوزه دارو توانمندی‎های منحصر به‎فردی در سطح منطقه بلکه در کل کشورهای درحال توسعه دارد و این توانمندی‎ها و دستا‌وردها، بایستی به اطلاع دیگر کشورها برسد تا حوزه عرضه آنها محدود به‎داخل نباشد.
دانشمندان ایرانی برای تولید هیچ دارو و مولکولی ناتوان نیستند
در این رابطه محمدرضا شانه‎ساز – مدیر عامل شرکت سرمایه‎گذاری دارویی تامین درباره برگزاری نمایشگاه‌ با تاکید بر فراهم شدن فرصت‌های بی‌شمار در دوران پساتحریم به تسنیم اظهار می‌کند: در این شرایط امکان دسترسی به سایت‎‌های معتبر دارویی دنیا فراهم شده است و از سوی دیگر کشورهای خارجی علاقه‌مند به سرمایه‎گذاری در ایران هستند. این امر به دو دلیل است؛ زیرا بازار ایران برای کشورهای خارجی از جذابیت بالایی برخوردار است و از سوی دیگر از نظر دانش فنی توانسته‌ایم توان خود را در عرصه بازارهای بین‌المللی به اثبات برسانیم.
وی می‌افزاید: به‌عنوان داروسازی که سال‌ها در عرصه صنعت دارویی کشور مشغول به فعالیت هستم با اطمینان می‌گویم که هم در حوزه قوانین و نظارت و هم در زمینه صنعت، دارو و مولکولی نیست که دانشمندان ما بخواهند تولید کنند، اما ناتوان از تولید آن باشند. اگر هم در برخی اقلام دارویی خاص با کمبود یا نبود تولید مواجه هستیم این امر به دلیل مشکلات اقتصادی است که باعث می‌شود تولید برخی داروهای خاص برای جمعیت 80 میلیونی چندان مقرون به صرفه نباشد.
شانه‌ساز با تاکید بر ضرورت توجه به اقتصاد و مدیریت کارآمد در دوره پساتحریم تصریح می‌کند: در این دوران باید از تمام توان برای جبران عقب‌ماندگی گذشته نهایت بهره را برد. فرصتی که اگر از آن خوب استفاده نکنیم راه را برای شرکت‌های واردکننده هموار خواهد کرد تا بازار را به‌ دست بگیرند. تهدیدی که در دوران تحریم به وجود آمد و باعث شد تا در همان موقع در برخی اقلام دارویی با کمبود مواجه شویم.
مدیر عامل شرکت سرمایه‎گذاری دارویی تامین همچنین اظهار می‌کند: به نظرم بیش از اینکه در داخل کشور باید سرمایه‌گذاری کرد تا خارجی‌ها جذب بازار دارویی کشور شوند، نیاز است تا در کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری کنیم. زیرا شرکت‌های دانش‌بنیان ما به آن اندازه از بلوغ، تکنیک، فناوری و ثروت رسیده‌اند که در بازارهای دیگر حضور پایدار داشته‌ باشند و بتوانند ثروت به کشور وارد کنند
شانه‌ساز عنوان می‌کند: شک نداشته باشید که در شرایط کنونی با مدیریت صحیح می‌توانیم تولید را بین‌المللی کنیم و صادرات را سر و شکل دهیم و به سرمایه‌گذاری در خارج از کشور بپردازیم. در همین راستا برگزاری نمایشگاه‌های دارویی از جمله نمایشگاه بین‌المللی ایران فارما می‌تواند این کمبود را پر کند.
وی خاطرنشان می‌کند: متاسفانه یکی از مشکلاتی که در دوران تحریم‌ها با آن مواجه بودیم، عدم برگزاری نمایشگاه‌های کیفی با حضور شرکت‌های معتبر در عرصه بین‌المللی بود که هم اکنون فراهم شده است. بدون شک ارایه توانمندی‌ شرکت‌های دولتی در حین برگزاری این نمایشگاه‌ها می‌تواند زمینه‌ساز حضور شرکت‌های ایرانی در بازارهای جهانی باشد. بازار ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار منطقه از نظر جمعیت و تعداد دارویی که مصرف می‌شود از جذابیت بسیاری نزد شرکت‌های به‌نام دنیا برخوردار است.
نمایشگاه « ایران فارما» عرصه ارتقا توان تولیدی ایران
در این رابطه لیلا چگینی – مدیر دومین نمایشگاه بین‌المللی دارو، صنایع و خدمات وابسته (ایران فارما) با بیان این موضوع که داروسازی از جمله صنایع دانش‌بنیان است، می‌گوید: در همه جای دنیا تبادلات علمی پیرامون صنعت دارویی کشور موجب رشد و ارتقای این صنعت خواهد شد. نفس برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی در همین موضوع است تا با حضور متخصصان نظام دارویی جایگاهی برای شکل‌گیری این نوع همکاری‌های متقابل به وجود آید.
وی از تمایل شرکت‌های خارجی برای حضور در دومین نمایشگاه بین‌المللی ایران فارما خبر می‌دهد و می‌افزاید: با توجه به صحبت‌هایی که در نمایشگاه CphI  هند با نمایندگان شرکت‌های حاضر صورت گرفت، همه آنها حضور خود را منوط به برداشته‌شدن تحریم‌ها دانست
به گفته چگینی نکته‌ای که از صحبت با نمایندگان این شرکت‌ها می‌شد فهمید، تمایل قلبی شرکت‌ها برای حضور در دومین نمایشگاه بین‌المللی بود و این امر به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه بازمی‌گردد که باعث شده است ایران بعنوان یک مرکز ارتباطی بین کشورها تلقی شود.
وی اظهار می‌کند: یکی از مهم‌ترین اهدافی که مورد نظر سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی در برگزاری دومین نمایشگاه ایران فارما است، تاکید بر چگونگی برگزاری CphI است تا ایران فارما، هم به لحاظ ارزشی و مشارکتی و هم به لحاظ اقتصادی به نمایشگاهی در حد و  اندازه  CphI شود. زیرا CphI در تمام شرکت‌ها روال مشخصی برای ثبت‌نام، معرفی، جذب مشارکت‌کنندگان و بازدیدکنندگان خارجی دارد و این نمایشگاه تبدیل به زنجیره‌ای شده  است که در تمام دنیا یکسان اجرا می‌شود.
دبیر اجرایی دومین نمایشگاه بین‌المللی ایران فارما در پایان بیان می‌کند: تمام تلاش‌مان این است تا نمایشگاه ایران فارما مانند نمایشگاه    CphI  نه دو سال یکبار بلکه هر سال برگزار شود که این امر با توجه به ظرفیت‌های صنعت دارویی کشور هم در عرصه تولید و هم در عرصه بازار چندان دور از انتظار نیست.
 دوران پسا تحریم که به نظر برخی از کارشناسان آغاز دورانی طلایی برای صنعت دارویی کشور محسوب می‌شود با بیم و امیدهای بسیاری همراه است. به اعتقاد متخصصان برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی از جمله «ایران فارما» در این دوران نقش بسزایی در جذب سرمایه‌های خارجی و معرفی دستاوردهای دارویی کشور به بازارهای جهانی دارد.