ایراد بزرگ برجام از نگاه رسایی

عصر خبر: حمید رسایی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی چند مورد از اشکالات برجام را مطرح کرده است.
رسایی در صفحه شخصی اینستاگرامش در این باره نوشت: یکی ازمهمترین اشکالات برجام، موضوع تعیین کانال خرید برای تهیه قطعاتی با مصرف دوگانه در صنعت هسته ای است. مطابق آن: کمیسیونی مشترک، باهدف تاسیس یک کانال خرید، طرح‌های ارائه شده توسط دولت‌هایی که مایل به مشارکت هستند را مرور و «تصمیم گیری» خواهد کرد. دقت کنید ۵+۱ هیچ الزامی به پذیرش درخواست‌های ما در این باره ندارد!
مطابق برجام: «عرضه، فروش یاانتقال مستقیم یا غیرمستقیم قطعاتی که مصارف دوگانه دارند از هر سرزمینی، یا توسط اتباع آنها یا با استفاده از کشتیها یا هواپیماهای دارای پرچم آنها … چنانچه استفاده نهایی آن برای برنامه هسته ای ایران به نحو مندرج در این برجام و یا سایر استفاده های نهایی “غیرنظامی غیرهسته‌ای” باشد کلیه اقلام، مواد، تجهیزات، کالاها و فناوری مندرج درسندPart ۲ (یا آخرین نسخه های این اسناد که توسط شورای امنیت روزآمد میشود) و همچنین اقلام دیگری که دولت مربوطه تشخیص دهد “ممکن است” به فعالیت های متعارض با این برجام کمک نماید؛ تحت نظارت این کانال خرید خواهد بود.»
طبق برجام برای خرید هر قطعه بامصرف دوگانه غیرهسته ای غیرنظامی که شامل قطعات زیاد و مهمی میشود (مثل قطعاتی که درصنعت پزشکی، پتروشیمی، نفت، برق، سد و …) باید اطلاعات کاملی از تمام مشخصات محل مورد مصرف و …به این کانال خرید داده شود.

حال سئوال این است که آیا پس از این همه قیدوبند، آنها «باید» با درخواست صلح آمیز ما برای استفاده از این قطعات در امور «غیرنظامی و غیرهسته ای» موافقت کنند؟ متأسفانه برجام می گوید که آنها بعداز ارائه این همه اطلاعات به آنها درباره مصرف یک قطعه در «صنایع غیرنظامی و غیرهسته ای» هیچ الزامی ندارند و نهایتا بعد از ۳۰ روز کاری، طرح خرید ما را درصورت موافقت برای تصویب «توصیه» می کنند و البته کمیسیون مشترک در ۵+۱باید «با اجماع» در خصوص تصویب آن تصمیم گیری نماید!
سئوال دوم این است (دقت کنید) اگر ما برای صنعت پزشکی یا پتروشیمی یا هرصنعت غیرنظامی و غیرهسته ای خود، نیازی به یکی از این قطعات بامصارف دوگانه داشته باشیم و تمام اطلاعات آن ازجمله محل مورد استفاده و… را دقیقا به کمیسیون مشترک ارائه دهیم وآنها «طبق برجام» که هیچ الزامی به پذیرش آن ندارند، اجازه خرید آن قطعه را به ما ندهند، ما دو راه بیشتر پیش روی خود نداریم:

۱ . به این خفت و خواری تن دهیم وطبق برجام هیچ حرفی نزنیم و این قطعات را تهیه نکنیم. دراین صورت استقلالمان را لگدمال کرده ایم.

۲ . مثل گذشته این قطعات را از بازار بین المللی تهیه کنیم. در این صورت «نقض برجام صورت گرفته» و طبق پذیرش تیم مذاکره کننده ما کلیه تحریم‌های تعلیقی و لغو شده، بازخواهند گشت!

این سئوالی بود که درجلسه دیروز از عراقچی پرسیدم. آقای عراقچی دوبار گفت دراین صورت آنها «باید» با درخواست ما موافقت کنند. وقتی من میگفتم کلمه «باید» را روی متن برجام نشانم دهید، عراقچی میگفت من نگفتم «باید» و یکی از مهمترین فرقهای جلسه جلیلی و ظریف همین بود، او از روی متن حرف می زد و این دوستان با کلی گویی رد میشدند!

البته سئوال مهم و کلیدی دیگری هم پرسیدم که اساسا آقای عراقچی به آن پاسخ نداد!

مطابق اصل ۱۵۳ قانون اساسی: «هرگونه قراردادی که موجب سلطه بیگانه بر منابع طبیعی و اقتصادی، فرهنگ، ارتش و دیگر شئون کشور گردد، ممنوع است»
اگر باقی ماندن تحریم‌ها، نظارت‌ها و بازرسی های گسترده و … را هم در نظر نگیریم، همین یک نکته که سیطره کامل بر پیشرفت ما در علوم دیگر خواهد بود، کافی است تا تن به برجام ندهیم.