تایرسازی به جای خام فروشی نفت
ارزش بازار تایر در منطقه خاورمیانه ۱۰ میلیارد دلار است که با توجه و تمرکز ویژه بر امر تولید می توان علاوه بر جلوگیری از خروج سالانه ۵۰۰ میلیون ارز بابت واردات تایر به کشور سهم مهمی از بازار منطقه را نیز به خود اختصاص دهیم.
خبرگزاری تسنیم: میزان مصرف سالیانه تایر در کشور 350 هزار تن است.220 هزار تن از این مقدار، توسط تولیدکنندگان داخلی تأمین میشود. با توجه به کمبود ظرفیت تولید تایر در کشور، سالانه 400 – 500 میلیون دلار، صرف واردات این محصول به کشور میشود.
در حالیکه طی سالهای اخیر، میزان مصرف تایر در کشور افزایش یافته است، حجم تولید کارخانههای موجود در حدود 200 هزار تن باقی مانده است. در نتیجه، افزایش تدریجی نیاز بازار، از مسیر واردات تأمین شده است. پیشبینی میشود، مصرف تایر طی سالهای آینده نیز افزایش داشته باشد. این افزایش منحصر به ایران نیست و کشورهای مختلف به صورت عمده، با این افزایش نیاز مصرفی مواجه میشوند.
در حال حاضر، بازار مصرفی تایر در منطقه خاورمیانه به همراه کشور روسیه که در همسایگی ایران قرار دارد، به بیش از 10 میلیارد دلار میرسد. این در حالی است که به جز روسیه و ترکیه که در زمینه تولید تایر فعال هستند و پاکستان که تولید محدودی دارد، بقیه کشورهای منطقه خاورمیانه، هیچ کارخانه تولید تایری در اختیار ندارند و وارد کننده مطلق تایرهای مورد نیاز خود میباشند. کشور عراق به تنهایی قریب به 500 میلیون دلار واردات رسمی تایر در سال 2014 داشته است. کشورهای تولیدکننده تایر نظیر روسیه و ترکیه نیز، واردات 2 و 1 میلیارد دلاری را در سال 2014 تجربه کردهاند. بنابراین امکان حضور در این بازار بزرگ منطقهای، برای کشورهای تولیدکننده تایر فراهم میباشد.
علیرغم وجود 8 شرکت تایرسازی در کشور که در زمینه تولید تایرهای سواری و باری مشغول به فعالیت هستند، مجموع صادرات تایر کشور، در حدود 30 میلیون دلار میباشد که میتوان ادعا کرد، عملاً هیچ سهمی از بازار منطقهای در اختیار جمهوری اسلامی ایران نمیباشد. این درحالیاست که کشورهای مختلف دیگری نیز، خارج از منطقه خاورمیانه وجود دارند که میتوانند، هدف بازار صادراتی ایران باشند.
تایر، از مواد اولیهای نظیر کائوچوهای طبیعی و مصنوعی، انواع روغن، دوده، مواد شیمیایی و … تشکیل میشود که بخش قابل توجهی از این مواد، پایه نفت و گاز هستند. بنابراین، تولید تایر و صادرات آن به عنوان یک محصول پایه پتروشیمی، خامفروشی نفت را کاهش میدهد و کشور را به سمت افزایش صادرات غیرنفتی، سوق میدهد.
یکی از مشکلات فعلی صنعت تایر که حضور در بازار سایر کشورها را بسیار محدود کرده است، پایین بودن ظرفیت تولید به میزان کمتر از نیاز کشور میباشد. با توجه به وضع تعرفهی واردات 32% برای تایرهای سواری و 20% برای انواع باری، بازار کشور، هدف ارائه محصول تولیدکنندگان داخلی قرار گرفته است و انگیزههای صادراتی را به میزان قابل توجهی کاهش داده است. این در حالی است که حضور در بازارهای جهانی، مستلزم رعایت استانداردهای مختلفی است که بر کیفیت تولید و کیفیت مواد اولیه بهکار گرفته شده، اعمال میشوند.
حرکت در مسیر افزایش ظرفیت تولید به بیش از نیاز مصرفی کشور، در صورتی که با الزام قانونی داخلی به رعایت استانداردهای بینالمللی همراه باشد، منجر به تولید کالای رقابتپذیر خواهد شد که از حیث رقابتپذیری کیفی محصول، تسهیل در امر صادرات ایجاد خواهد کرد.